CAROLINE BAZZI

Beyrut – Lübnan son yılların en ağır ekonomik krizi ile boğuşuyor. Tüm dünyada olduğu gibi burada da krizden en çok kadınlar, çocuklar ve mülteciler etkileniyor. Lübnan'ın güneyindeki Ain El-Hilweh Kampı’ndaki Filistinli mülteci kadınlar, ülkenin yaşadığı ekonomik krizin yaşamlarını daha da zorlaştırdığını ve acılarını arttırdığını anlattı. 

Ayda en fazla 20 dolar kazanıyor

Henüz 15 yaşındayken evlendirilen 31 yaşındaki Ghadir İbrahim’in, beş oğlu ve bir kızı var. 15 yaşındaki en büyük oğlunun yaşadıkları yoksulluk nedeniyle okulu bıraktığını ifade eden Ghadir İbrahim’in oğlu bir araba tamircisinde çalışıyor. Eşi hasta olduğu için çalışamayan Ghadir İbrahim, kimi zaman temizlik işine gidiyor. Aylık 20 dolar kazanabildiğini dile getiren Ghadir İbrahim, aldığı bu ücretin en basit ihtiyaçlarını bile karşılayamadığını anlattı.

Çocuklarının ihtiyacını karşılayamıyor

Ghadir İbrahim, “Bunca yorgunluğa rağmen çocuklarıma düzgün bir yaşam sürmeleri için gerekenleri sağlayamıyorum. Günde yaklaşık 3 ekmeğe ihtiyacım var ve her bir paketin maliyeti yaklaşık 30 bin lira. Ailemin ihtiyaçlarını karşılayamıyorum. Bu durum beni çok üzüyor. Çünkü bazen kışın giyebileceğim bir ceket için birinin bana yardım etmesini bekliyorum” diye konuştu. Çok küçük yaşta evlendirilen Ghadir İbrahim, kızlarının okula gitmelerini istiyor.

Engeli bulunan oğlunun ilaçlarını alamıyor

Badriya Othman, Ain al-Hilweh Kampı’ndaki yaşamlarının zorlu olduğunu belirterek kampta kalanların genelde yardıma muhtaç olduklarını belirtti. Badriya Othman evli ve beş çocuğu var. Engelli bir oğlu bulunan Badriya Othman, özellikle düzenli olarak ilaç temin etmek zorunda. Badriya Othman, “Oğlumun ilaçlara ihtiyacı var. Bu ilaçlar aylık 100 dolar. Eşim yaşlı olduğu için çalışamıyor. Oğlum hasta doğdu. Onu tedavi etmeye çalıştık ama doktorlar onun iyileştirilemeyeceği konusunda hemfikir oldular. Aldığı ilaçlar onu sadece sakinleştiriyor” diye konuştu. Badriya Othman, ilerleyen yaşı nedeniyle çalışamıyor.

Maddi durumları yok

Evli ve üç çocuğu olan 33 yaşındaki Ghada Attia da böbrek yetmezliği sorunu yaşıyor. Eşi hasta bir çocuğu da sakat. Ghada Attia, “Eşim taksi şoförü olarak çalışıyor. Lübnan topraklarındaki tüm yurttaşlar gibi kriz onun da işini etkiledi. Hayat pahalılığı nedeniyle ekonomik durum kötü. Petrol fiyatlarının yüksek olması nedeniyle insanlar ulaşım ücretini ödeyemiyor” ifadelerini kullandı. Ghada Attia, daha önce çalıştığını ancak şimdi çocuklarına bakmak zorunda kaldığı için çalışamadığını söyledi.

Yasadışı göç artıyor

Lübnanlı olup Filistinli biri ile evlenen Zainab Hassoun, kampta ikamet ediyor. Üç oğlu ve bir kızı olan Zainab Hassoun, 15 yıl hemşirelik alanında çalıştığını ve yaklaşık yedi yıl önce çalışmayı bıraktığını söyledi. Şimdi yeniden işine dönmeyi düşündüğünü dile getiren Zainab Hassoun, “Kamp sakinlerinin yaşam tarzlarında bir eşitsizlik var. Bu, kimsenin lüks bir hayat yaşadığı anlamına gelmiyor tabi. Kötü ekonomik durum insanların yaşam tarzlarını olduğu kadar ruh sağlıklarını da etkiledi. Bu da ailevi sorunlara neden oluyor. Kötü ekonomik durumun yanı sıra yasadışı göçe de neden oluyor. Oğlum haberim olmadan Almanya'ya kaçak yollardan göç etti. Bunu akrabalarının yanına giden komşularından öğrendim. Oğlum 15 yaşında kaçak yollardan Suriye, ardından Türkiye üzerinden Almanya'ya gitti ve yedi yıl önce Almanya'ya ulaştı” diye konuştu.

‘Çalışmazsak ilaç alamayız’

Lamia Al-Khatib, eşi, oğlu, iki torunuyla aynı evde yaşıyor. Otuz yıldır çalışıyor. Şu anda ofislerde ya da okullarda temizlik yapan Lamia Al-Khatib, sadece bir oğlunun işi olduğunu anlattı. Lamia Al-Khatib,  “Oğlumun geliri, özellikle iki çocuğunun küçük olması ve süte ihtiyaçları olması nedeniyle temel yaşam ihtiyaçlarını karşılamaya yetmiyor” dedi.

 Eşinin astım, şeker ve tansiyon hastası olduğu için çalışamadığını söyleyen Lamia Al-Khatib, “İlaç fiyatları yüksek olduğu için astım ilaçlarını alamıyoruz. Bende akciğer kanaması geçirdim.  Ancak bu çalışmama engel değil. Çalışmak zorundayım. Çünkü ilaç bile alamıyorum. Çalışmazsam geçimimizi sağlayamayız. Bugün bir paket sütün fiyatı 600.000 lira civarında oldu. Lübnan lirası dolar karşısında eriyor” diye konuştu.

‘Yüklerini hafifletmek için kız çocuklarını evlendiriyorlar’

Filistin kampları başta olmak üzere tüm Lübnan topraklarında faaliyet gösteren Sınır Tanımayan Kalkınma Eylemi–Nabaa Derneği’nin psikolojik destek görevlisi Iman Bassiouni, ekonomik krizin kamptaki kadın ve kız çocuklarının psikolojisini etkilediğini ifade ederek, “Son dönemde korku, bunalım, gerginlik yaşayan kadınların oranı artmış durumda. Bunda ekonomik krizin önemli etkisi var” dedi. 

Çocuk yaşta evlendirmelerde de artış olduğunu belirten Iman Bassiouni, bu konuda bilinçlendirme toplantıları düzenlediklerini ve bu oranda düşüş yaşandığını dile getirdi. Iman Bassiouni, “Ancak ekonomik krizin şiddetinin artması evlilik vakalarını da artırdı. Aileler üzerlerindeki sorumluluğu azaltmak istercesine kızlarını çocuk yaşta evlendirme yoluna gidiyorlar” ifadelerini kullandı. Boşanma vakalarının artması, cinsel taciz ve şiddet vakalarının artmasının tehlikeli olduğunu aktaran Iman Bassiouni, “Dernek olarak psikolojik destek sağlamaya, negatif enerjiyi boşaltıp pozitif enerjiye çevirmeye, ebeveynleri aile içi şiddet ve çocuk yaşta evlendirmenin tehlikeleri konusunda eğitmeye çalışıyoruz” diyerek konuşmasını sonlandırdı.