MEDİNE MAMEDOĞLU

Çewlîg- Ormanlık alanları askeri operasyon gerekçesi ile tahrip edilen Çewlîg’te (Bingöl), doğa bu tahribata karşı her yerde yeşeren otlar ve bitkilerle kendisini yeniden var ediyor. Bu bitkilerden biri olan Çewlîg dağlarında yetişen sumak da kadınların geçim kaynağı oldu.

Kadınlar, her yıl Ağustos-Eylül aylarında sumak toplamak için dağlara çıkıyor. Sabahın erken saatlerinde dağlara çıkan ve akşam üstü dönen kadınlar, topladıkları sumakları önce güneşte kurutuyor, ardından da eleyerek torbalara dolduruluyorlar. Dövme işleminden geçirdikleri sumakları, satışa hazır hale getiriyorlar.

‘Her anı ayrı emek istiyor’

Çewlîg merkeze bağlı İkizgöl Köyü’nde yaşayan Remziye Kaya da sumak toplayarak geçimini sağlayan kadınlardan biri. Sumak hazırlamanın her anının ayrı emek istediğini söyleyen Remziye Kaya, sumağın Eylül ayına kadar dağlarda olduğunu dile getirerek, “İki ay önce ya da sonra gittiğinizde bulamazsınız” dedi. Sumağın faydalı bir bitki olduğunu belirten Remziye Kaya, “Yemeklere de konulduğu için hem tat olarak hem de bir derman olarak kullanabiliyorsun. Biz her iki şekilde de kullanıyoruz” diye konuştu. Yoğun satış talebinin olduğunu söyleyen Remziye Kaya, şunları kaydetti:

“Bizler toplayıp satışa hazır hale getirdikten sonra çevre illere satıyoruz. Köydeki diğer kadınlar da bunu yapıyor. Bir kısmını kendi evimize bırakıyoruz. Onun dışında kalanı da satıyoruz. Bu işi de yıllardır her sene yapıyoruz. Hem bize iyi geliyor hem de toprağın nimetlerinden faydalanıyoruz. Sattığımız sumakların parasını da kendimiz için harcıyoruz.”