CAROLİNNE BAZZİ

Beyrut – Lübnan Temsilciler Meclisi, 128 sandalyeye sahip. Son seçimlerini 2018 yılında gerçekleştiren ülkede 2022 yılında yeniden sandık başına gidilecek. Kadınlar şimdiden seçimlere sıkı bir şekilde hazırlık yapıyor. Bu hazırlıkların içinde aktif bir şekilde yer alan Neamat Badr El Din ile Lübnan’da politikada kadının yeri ve seçim programını konuştuk.

2018 yılında gerçekleştirilen seçimlerde azımsanamayacak sayıda kadının Temsilciler Meclisi’nde yerini almış olmasından memnuniyet duyduğunu kaydeden Neamat Badr El Din, bu olumlamayı önceki seçimlere oranla yaptığının altını çiziyor.

Lübnanlı öncü kadınların verdiği mücadeleler, feminist hareketlerin yarattığı farkındalıklar ve bölgedeki zaten hassas olan politik dengelerden kaynaklı kadınların Lübnan’da daha çok politik duruşa sahip oldukları hatırlatmasını yapan Neamat Badr El Din, çalışma yaşamında kadınların yer alıyor olmasının da sınıfsal bilincin oluşmasına katkı sunduğunu söylüyor.

Uygulanması planlanan ve şu günlerde Temsilciler Meclis’inde gündeme gelmesi beklenen kadın kotasına dair; “Kadın kotası olumlu dahi olsa aslında şahsen bu konuda ayrımcılık yarattığını düşünürek karşıydım. Bir de hiç bir zaman Lübnanlı kadınların parlamentoya girmeleri için kotaya ihtiyaçları olduğunu düşünmemiştim. Fakat kimi mezhepçi yaklaşımların da kota ile önünün alınabileceğinin farkına vardım. Ataerkil bir zihniyetle yapılıyor Lübnan’da siyaset ve kotanın bu ataerkli zinhiyeti aşamayacağını düşünüyordum ancak kısmende olsa kota ile aşılabileceğine inanıyorum artık” diyor.

“Kadın iradesi, kota ile mecliste bir nebze yerini bulabilir”

Kadınların meclise girebilmesi için maddi, politik-siyasi bir parti üyeliği, medya gibi çok yönlü bir ağ ile desteklenmesi gerektiğine dikkat çeken Neamat Badr El Din, aksi taktirde kadınların seçilmesinin çok zayıf olduğunu aktarıyor.

2018 seçimlerinde bu saydıkları imkanlara sahip olamadığı için seçilemediğini ancak kota ile bunu yaşayan kendisi gibi aday olan kadınların şansının yükselebileceğini ifade eden Neamat Badr El Din,  “Kadınların meclise girmesini engelleyen şey ataerkil zihniyettir. Kadınlar gün be gün marjinalleştiriliyorlar ve özellikle siyasi arenada yer almak isteyen kadınlara bu uygulanıyor. Marjinalleştirilmeye çalışılan kadın iradesi kota ile mecliste bir nebze olsa yerini bulabilir” şeklinde konuşuyor.

20 yılı aşkın zamandır politik aktivist kimliği ile çalışmalar yürüttüğünü dile getiren Nemat Badr El Din, politik sahada kadın olarak ayakları üzerinde durmanın başlı başına bir mücadele bilincini getirdiğini kaydediyor. Nemat Badr El Din, hedeflerini “Politik hayatım boyunca çok tecrübe edindim ve özellikle kadınlarla bu tecrübelerimi paylaşabilmeyi istiyorum. İş yaşamında ve sosyal yaşamda kadınların güvencesi temelli çalışmalar yürütmek, kürtajdan, evlilik yasasına varana kadar kadın haklarında Meclis’ten doğru duyarlılık oluşturmak temel hedefimdir” sözleriyle özetliyor.

Kotanın geçmesini umuyor

Neamat Badr El-Din, kotanın artıları ve eksileri olduğunu kabul ediyor ve Lübnan'a uygulanan uluslararası baskılar ışığında, partilerin daha önce söz vermiş ve yerine getirmemiş olsalar bile kota yasasını geçirme konusunda anlaşabileceklerini düşünüyor. Lübnan’da bulunan kimi siyasi partilerin kota yasasının geçmesi beklentisiyle kadın kollarını güçlendirme çalışmalarına başladığını aktaran Neamat Badr El Din, bunun umut verici bir yaklaşım olduğunu ekliyor sözlerine.

128 sandalyeli mecliste 6 bakanlığın kadınlar tarafından yürütüldüğü hatırlatmasında bulunan Neamat Badr El Din, sayısının daha çok olmasını temenni ettikleini kaydediyor ve bunun için mücadele yürüteceklerini de söylüyor; “Ataerkil ve yozlaşmış siyasetten arındırılmış Temsilciler Meclisi içinde daha çok kadın yer almalı diyoruz. Çünkü bunu ancak kadınlar yapabilirler. Lübnan kadın projelerinin hayata geçirilmesi ve temiz siyaset yürütülebilmesi için zemini olan bir ülkedir yeter ki yapmak isteyelim, yeter ki sorumluluk alabilelim.”

“Bu zor koşullarda oynamamız gereken zor bir rolümüz var”

Hizbullah örneğini işaret ederek benzeri siyasi kliklerin kadın parlamenter adayı göstermeyi reddettiğini ve Lübnan parlamentosunu daha çok erkekleştirme çabalarını ancak kadınların birlikte duruşları ile aşabileceklerini savunuyor Neamat Badr El Din.  Sonuç olarak, aktivist ve parlamento seçimleri adayı Neamat Badr El-Din, “Aday, toplum ve kadın sorunlarına bağlı olduğu gibi tüm toplumu da kapsayabilmelidir. Özellikle bu koşullarda oynamamız gereken zor bir rolümüz var. Yeter ki farkında olalım” diyor.