ÎBTÎSAM AXFÎR

Bingazî- Libya’nın başkenti Trablus’ta 2022 yılının Aralık  ayında kadınların Cumhurbaşkanlığı Konseyi tarafından Ulusal Uzlaşma Projesi’ne katılması için ‘Ulusal Uzlaşma İçin Kadın Buluşması’ çalışmaları başladı. Ancak toplantı, “Kadınların rolü sadece hızla kaybolan bu buluşmalara hazırlanmak mı yoksa Ulusal Mutabakat’ ta kadınlar için daha kısa bir rol mü var? “ şeklinde eleştirilere maruz kaldı.

Konuyla ilgili ajansımıza konuşan Mecidat Milli Hareketi Teşkilatı’nın kurucu üyesi Nejwa Elî Mustefa, Ulusal Mutabakat’ın tüm Libyalıların sosyal güvenlik ve siyasi güvenlik için tek bir tartışma masasında toplanacağı anlamına geleceğini söyledi. 17 Şubat devriminden El-Karame-Rumet savaşına kadar Libya'daki savaşlardan sonra çok sayıda kişinin katledildiğini hatırlatan Nejwa Elî Mustefa, şunları ifade etti:

“Aşiretler genel olarak şehri terk etti. Ek olarak, Libya şehirleri ve kabileleri arasında birçok bölünme vardı ve kötü insanlar için Libya hayır kurumlarını kontrol edip yağmalama fırsatı oldu. Olaydan sonra, tüm ulusal uzlaşma girişimleri başarısız oldu. Bir grup kadın doğu, batı ve güneyin tüm bölgelerindeki Libyalıları bir araya getirme rollerini yerine getirmek istedi. Bu kadınlar, çatışmaların nedenlerini ve yerlerini araştırmak ve tespit etmek amacıyla birçok bilimsel çalışma sunmuşlardır. Kadınların acılarını yakından tanımak ve onlar üzerinden milli uzlaşma projesini nasıl sunacağını bilmek için birçok kadınla görüşme gerçekleştirildi.”

‘Aldığımız kararlar hayata geçilmedi’

Nejwa Elî Mustefa, ilk ziyaretin ülkenin birliğini inşa etmek ve karşılıklı bağışlama ve bir arada yaşama kültürünü sağlamak amacıyla çok sayıda kadının dahil olduğu Genel İdare Teşkilatı tarafından yapıldığını anlattı. Görüşmelerin ardından çalışmalarının devam ettiğini dile getiren Nejwa Elî Mustefa, şunları ifade etti:

“Geniş bir kadın ve genç grubunun hazır bulunduğu birçok toplantı yaptık. Aldığımız kararların uygulanması için partilere teklifte bulunduk. Ama maalesef hayata geçirilmedi. Çözüm, Ulusal Mutabakat ile özel bir kurul kurmaktır. Çok sayıda özel komite olmasına rağmen hiçbir şey sunmadılar. Bir grup kadının hazır bulunduğu birçok toplantı yapıldı ancak bu komitelerin fiili sonuçları ortaya çıkmadı.”

‘Kadınlar ulusal uzlaşma çabalarına devam edecek’

Kadınların ulusal uzlaşma çabalarının Libya'nın birliği sağlanıp güvenlik ve barış yaygınlaşana kadar devam edeceğine vurgu yapan Nejwa Elî Mustefa, “Libya bölündüğü sürece güvenlik olmaz. Ülke menfaatleri gerçekleşmez. Burada hedefimize ulaşamayız. Daha istikrarlı bir Libya için umduğumuz seçimleri gerçekleştirme hedefimize ulaşamayız” dedi.

‘Kadınlar olmadan başarı olmaz’

Majidat örgütü üyesi Mebrûka El-Ferjanî  de kadınların Libya'nın birliğinin temel dayanağı olduğuna işaret ederek, kadınların dahil edilmeyeceği Ulusal Mutabakat’ın başarılı olamayacağına tüm çabaların sadece kağıt üzerinde kalacağına vurgu yaptı. Ulusal Mutabakatın Libya’nın sosyal dokusunu korumanın önemine dayandığını söyleyen Mebrûka El-Ferjanî, şunları ifade etti:

“Göçmenler geri dönmezlerse, çeteler Libya'yı terk etmezse, 70-73 sayılı kararlarla ilgili yasa kaldırılmazsa, Libya-Libya diyaloğu olmazsa Ulusal Mutabakat mümkün olmaz. Seçimler bir an önce yapılmalı. Aşiretlerin rolünün yok sayılmaya çalışılması Libya'nın bölünmesindeki en büyük etkendir. Libya'da aşiretlerin rolü büyüktür, ulusal uzlaşmada aşiretlerin doğru rolüne ihtiyacımız var.”