LAVA KURDE

Haber Merkezi- Irak’ta, her gelen hükümet ve başbakan ile halk durumun iyileştirilmesi konusunda bir umut taşıyor. Ancak bu umut çok uzun sürmüyor. Yaşanan durum karşısında gelişen başkaldırılar ve gösteriler Iraklıların hayallerinin gelişmesini sağlıyor.

Irak'ın istikrarsızlığı yüzyıllardır devam ediyor. Birçok iç ve dış neden karmaşayı daha da arttırıyor. Bunlardan en önemlisi ise birbirini takip eden tüm Irak kabineleri tarafından da göz ardı edilen Irak anayasasının uygulanması. Irak anayasasının 144 maddesinden yaklaşık 54’ü şimdiye kadar uygulanmadı. Uygulanan maddeler ise siyasi partilerin çıkarlarına göre şekillendi. Bu da Irak'taki karmaşanın ve istikrarsızlığın temel nedeni olarak tanımlanıyor.

Diğer devletler elini çekmeli

Irak’ın başlıca bileşenlerinden Kürtler, Şialar ve Sineler arasında hiçbir zaman tam anlamıyla ortaklık ve anlaşma sağlanamadı. Irak'taki durum her zaman adım adım daha da karmaşık hale geldi. İstikrarsızlık arttı.  Irak’ta şimdi bir başka iç etken daha var. O da Milşia’nın Irak'taki varlığı. Bu da devletin resmi kurum ve kuruluşları ile halk için tehdit olarak görülüyor. İran, Türkiye ve ABD’nin Irak'ın istikrarını zedeleyen başlıca etkenlerden biri olduğu da tespitlerden biri.

Hükümet istifa etmek zorunda kaldı

Irak'ın tüm şehir ve beldelerinden protestolar devam ediyor. 2019 yılında başlayan Ekim protestoları Bağdat'ta, Irak'ın diğer güney şehir ve merkezlerinde yayıldı ve hiçbir güç veya taraf bu gösterileri durduramıyor. Eylemler planlıydı. Bu gösteriler sadece Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi'yi görevden almakla kalmadı, Irak parlamentosunun en büyük grubuna sahip Sadir’in adayı belirlemek için protestoculara belgeyi teslim etmeye zorladı. Bu nedenle Adil Abdülmehdi liderliğindeki önceki hükümet istifa etmek zorunda kaldı.

600 kişi öldürüldü

Protestoların devam ettiği üç ay boyunca protestocuların ve güvenlik güçlerinin karıştığı çok sayıda olay yaşandı. Bu olaylar sonucunda 600 protestocu öldürüldü. Binlerce kişi de yaralandı. Öte yandan 29 Kasım 2019'da Irak'ın eski başbakanı Adil Abdülmehdi istifa etti ve Irak parlamentosu için erken seçim yapılmasına karar verildi. Irak Temsilciler Meclisi Mustafa Kazimi, Mayıs 2019'da seçimler yapılana kadar Irak başbakanı olarak atandı.

Protestolar yeniden başladı

Irak parlamentosunun beşinci dönem üyelerini belirlemek için 10 Ekim 2021'de erken seçim yapıldı. Mustafa Kazimi Irak Başbakanı olarak göreve başladığında, halk Irak'taki durumun değişmesi beklentisi içine girdi. Ancak protestolar yeniden sürdü. Bu yılın Ağustos ayında, erken seçimlerden 10 ay sonra protestolar yeniden başladı.

Parlamento içinde eylem

Özellikle Şii kentlerinde bölge halkının hoşnutsuzluğu nedeniyle erken seçimler gerçekleştirildi. Ancak Irak'ın siyasi durumu ve ekonomik durumu, hükümetin kurulamaması ve gençlerin protestoları, Irak'ta bir kez daha siyasi istikrarsızlığın yaşanmasına neden oldu. Kürdistan Bölgesi Irak'tan biraz farklıydı ancak son zamanlarda protestolar Kürdistan Bölgesi'ne yayıldı. Bu gösteriler Irak hükümetine ve Kürdistan Bölgesi'ne yönelik tehdit oluşturmaya başladı. Protestolar ve gösteriler yoluyla işsiz gençlerin sayısı her geçen gün artıyor ve hükümet onlara iş imkanı sağlamıyor. Irak'ta yaklaşık bir yıldır seçimler yapılmış durumda. Ancak şu ana kadar hükümet kurulamadı ve durum her geçen gün daha da kötüye gidiyor. Kürt yetkililere göre Irak'ın siyasi geleceği konusunda bir tahmin yürütülemiyor. Irak'ta çatışmalar 25 Temmuz'da başladı. Şiiler Mihemed Şêx Sûdan’ın başbakan adayı olacağını duyurunca, Sadir taraftarları buna karşı bir gün sonra Bağdat’a alanlara çıkarak protesto eylemleri gerçekleştirdi. Gösteriler hala devam ediyor.

ABD ve Komşu ülkeler sorumlu

Irak'ın şu an içinde bulunduğu durum tehlikeli olarak tanımlanıyor. Geçmiş yıllarda böyle bir şey görülmedi. Çünkü muhalif taraflar her geçen gün alana çıkmaya devam ediyor. Irak'taki karışıklık geçmişten bugüne devam ediyor. Irak'taki durumdan ABD ve komşu ülkeler sorumlu tutuluyor. Bu sorumlu taraflar seçimlerin yeniden yapılamasını istemiyorlar ve bu yüzden de gösteriler sürüyor. Seçim sonuçlarının bu şekilde açıklanması nedeniyle geçmiş yüzyılların sorunları çözülemeyecek ve var olan siyasi, ekonomik ve güvenlik istikrarsızlığında etlik kazanmayacağı tahmin ediliyor.

Irak'ı bu durumdan kurtaracak olan ise ulusal diyalog olarak açıklanıyor. Bu diyaloğun öncekilerden farklı olması gerekiyor. Tüm siyasi güçlerin ayrım gözetmeksizin bu diyaloğa katılması ve halkın talepleri düzeyinde bir değişiklik olması talep ediliyor.