ŞÎNYAR BAYÎZ

Koye- Federe Kürdistan’ın Koye iline bağlı olan Hermut Köyü Kürdistan’ın en eski yerleşim yerlerinden biri. Hıristiyan halkın yaşadığı köy, İran ve Federe Kürdistan Bölgesi sınırında yer alıyor. İran hükümetinin baskı ve bombardımanı altındaki yerleşim yerine en son 10 Eylül'de İran tarafından yapılan bombalı saldırı sonrası halk yerlerini terk etmek zorunda bırakıldı. Şeqlewa, Enkawa ve Koye göç eden halk, saldırılara tepkili.

Doğu Hewlêr’den İran sınırına kadar uzanan Hermut Köy’ü Hristiyanların yaşadığı en eski köylerden bir olarak da tarihte yer alıyor. Hermut Köy Muhtarı Riyaz Ezîz, İran’ın köyü bombalamasından sonra köy yaşamının normale dönmediğini halkın korku içinde yaşadığını dile getirdi.

Köy nüfusu azaldı

Köyde yaklaşık 110 Hristiyan evi ve 23 Müslüman ev bulunuyordu. Köyde bombardımandan önce 428 Hristiyan ve 148 Müslüman yaşıyordu. Ancak şuan bombardıman korkusundan dolayı birçok kişi köyü terk etmiş durumda. Köyde şuan 380 Hristiyan ve birkaç Müslüman yaşıyor.

‘Tarihten günümüze kadar saldırılar devam ediyor’

Köy sakinlerinden Şilêr Sulaq bu köyde doğup büyüdüğünü dile getirerek, “Köyde birçok saldırıya maruz kaldık. 12 yaşında köyü ter ederek, Bağdat’a yerleştik. 12 yıl Bağdat’ta yaşadıktan sonra, tekrar köyüme döndüm. Baas ve Saddam Hüseyin hükümeti halkın gözü önünde insanları öldürüyordu, bu yüzden sürekli bombardıman altındaydık o yüzden orada yaşayamadık. 2022 yılında da aynı şekilde İran rejimi köyümüzün yaklaşık 200 metre ilerisindeki tarihi kaleyi bombaladı. Baas rejimi ve İran'ın saldırıları tarihten günümüze kadar devam ediyor” dedi.

‘Hristiyanlar olarak birlikte yaşamı esas alıyoruz’

Eylül ayında İran hükümetinin bombardımanı nedeniyle köylerinden ayrılarak Koye ve Enkawa'ya gittiklerini dile getiren Şilêr Sulaq, “Köyde geçimimizi tarımla yapıyorduk ama korkusundan tarım yapamıyorduk. Köy halkının çoğu Hristiyanlardan oluşuyor. Hristiyanlar olarak barış ve birlikte yaşamı esas alıyoruz. Bu bölgede bombardıman ve saldırı istemiyoruz. Ancak bölgeye yapılan saldırılar sonucunda halk köyü terk etmek zorunda kalıyor. Köylüler sadece özel günlerde köylerini ziyaret etmek zorunda bırakılıyor” şeklinde konuştu.

‘Köyde korku içinde yaşıyoruz’

Hermut Köy’ünden olan Basiman Îsa ise köy yaşamına ve köye yapılan bombalı saldırıya değinerek şöyle konuştu: “Tarihte bu köy hep saldırıya uğradı. Daha sonra durum düzeldi. Ancak şimdi İran rejiminin bombardımanı nedeniyle Hermut sakinleri köyü terk ederek, Koye şehrine göç etmek zorunda kalıyor. İnanıyoruz ki bu kötü durum düzelecek ve şuan da bayramımızı kutlamak için köye geldik. Bombardıman korkusuyla köyümüzü terk ediyoruz. Bombardıman sırasında evlerimizin camının kırılması bizde korku ve paniğe yol açtı. Bizler Hermut halkı ve kadınları olarak topraklarımızı terk etmenin derin üzüntüsünü yaşıyoruz."

Federe Kürdistan işgalcilerin hedefi haline geldi

Tarihe baktığımızda Federe Kürdistan toprakları her zaman işgalcilerin hedefi haline geldiğini göreceğiz. Baas rejimi bu bölgeyi işgal ettiğinde 4 binden fazla köyü yerle bir etti ve yağmaladı. Behdinan bölgesinde köylerin geneli yıkıldı, yaklaşık 450 köy Baas hükümeti tarafından yerle bir edildi. Şu anda Türk devleti sınır hattında operasyonlar düzenleyerek, sınırdaki köylülerin hayatını tehlikeye atıyor. Sınırda birçok köylü yaşamını yitirdi ve yaralandı. Bu nedenle köylüler, köylerini terk ederek başka yerlere göç etmek zorunda bırakıldı.

Türk devletinin işgali nedeniyle Federe Kürdistan'da yaklaşık 500 Behdinan köyü boşaltıldı ve bir kısmı da yıkıldı. Zaxo'da 50'den fazla köy boşaltılarak askeri bölgeye dönüştürüldü, Derkar bölgesinde 14 köy ve alan boşaltıldı, Batifa'da da 40'tan fazla köy boşaltıldı.

Öte yandan İran rejimi de Federe Kürdistan’a saldırmaya devam ediyor. İran Rejimi Eylül ayında başlayan halk ayaklanmalarının ardından Koye, Rizgoz ve Pird'deki kamplar İran rejimi tarafından bombalandı. Bu bombalamalar sonucunda çok sayıda kişi yaşamını yitirirken çok sayıda yaralanalar da oldu. Ayrıca bölgede birçok maddi ve doğal hasar meydana geldi.