RAJA KHAYRAT

Fas – Eşitlik ve Vatandaşlık Mücadelesi Derneği'nin Başkanı Büşra Abdu ve Faslı Kadınlar Demokratik Derneği üyesi Avukat Hatice Al-Rabah, eşitlik konusuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Büşra Abdu, Fas Anayasası’nın kadın haklarını garanti altına aldığını, eşitlik konusunda kadınlara birçok hak tanındığını ancak bunun yaşamda karşılığını bulmadığını söyledi. Büşra Abdu, “Anayasada kadınlara eşitlik tanınıyor ancak ülkedeki siyasi partiler kadın-erkek eşitliğini hayata geçirmiyor. Kadınların erkeklerle eşit şartlara ve fırsatlara sahip olması için bir mücadele yok” dedi.

‘Artık kotanın da zamanı geçti’

Siyasi partilerin demokratik olabilmesi için öncelikle kadın-erkek eşitliğini sağlaması gerektiğini kaydeden Büşra Abdu, “Seçim süreçlerinde hem kadınlar hem de erkekler eşit bir şekilde seçim listelerine dahil edilmeli. Kadınların siyasi haklarını geliştirmek ve güvenceye alabilmek için artık kotanın da zamanın geçtiğini düşünüyorum. Tam eşitlik sağlanmalı. Çeşitli siyasi, ekonomik, kültürel ve diğer alanlarda hâlâ kadınlara yönelik adaletsizlik ve dışlanma durumları yaşanıyor. Bizler bu durumu eleştiriyoruz” diye konuştu. Kadınların hala yönetici pozisyonlarındaki varlığının yetersiz olduğunu vurgulayan Büşra Abdu, şöyle konuştu:

"Fas hükümetinde 6 kadın bakan ve bir dizi kadın büyükelçi bulunmasına rağmen birçok sektörde eşitlikten hala tamamen uzağız. Ulusal İnsan Hakları Konseyi ve Görsel-İşitsel Sektör Yüksek Komisyonu gibi anayasal organların başında kadınlar yer alıyor. Sayıştay’da 3 konseyin başında 3 kadın bulunuyor. Fas'ın en büyük şehirlerinde (Rabat, Kazablanka, Marakeş) bölge konseyinin başında bir kadın ve bir siyasi partinin (Birleşik Sosyalist Parti) başında bir kadın olması olumlu sayılabilecek şeyler ama erkeklerle eşit şartlarda sorumluluk sahibi pozisyonlarda bulunabilecek nitelikli kadınların olduğu gerçeğini yansıtmamaktadır.”

‘Tüm kanunlar gözden geçirilmeli’

Parlamento tarafından çıkarılan yasaların ve uluslararası anlaşmaların gerekliliklerinin yerine getirilmesini isteyen Büşra Abdu, ataerkil zihniyetten uzak hukukun uygulanması yönünde çalışmalar yaptıklarını söyledi. Kadınların karar verici pozisyonlarda yer alması gerektiğini dile getiren Büşra Abdu, “Başta Aile Kanunu olmak üzere kadınlara yönelik ayrımcı kanunlar değiştirilmeli, cinsiyet eşitliği sağlanmalı, kadınların karar verme pozisyonlarına kabul edilmesi konusunda toplumsal farkındalık yaratılmalı” şeklinde konuştu.

Faslı Kadınlar Demokratik Derneği üyesi Avukat Hatice Al-Rabah, kadın hareketi aktivistlerinin tüm kanunların kapsamlı bir şekilde gözden geçirilerek ayrımcı maddelerin radikal bir şekilde değiştirilmesini istediğini belirterek, yürütülen kampanyalarla kadınlara yönelik şiddetin boyutunun gösterilmeye çalışıldığını belirtti.

‘Eşitlik talep olmaya devam ediyor’

Hatice Al-Rabah, şu değerlendirmelerde bulundu: “Yoksulluk nedeniyle, insanlar göç yollarına düşüyor, ülke dışında arzu edilen hayali için ölüm teknelerine binerken denizde hayatlarını riske atıyor. Konuyla ilgili politikalar hala kapsayıcı değil. Fas’ta kadın-erkek eşitliği henüz tam sağlanmış değil ve eşitlik henüz bir talep olmaya devam ediyor. Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için eşitlik temel bir gerekliliktir. Gerçek bir siyasi irade olmadığı sürece de eşitlik sağlanamaz. Eşitlik, kadın hareketinin bir sloganı değil, daha ziyade sürdürülebilir kalkınmaya ulaşmak için karşılanması gereken temel bir gerekliliktir.”