HENAN HARIT

Fas– Fas’ta 8 Eylül’de gerçekleştirilen seçimlerde, kimi partiler kadın hakları açısından eşitliğe yakın sonuçlar elde etti.

İki dönemdir hükümette ve 2011 ile 2016’da 125 koltuk sahibi olan Fas’ın İslami Gelişim ve Adalet Partisi’nde büyük bir kırılma yaratıldı.  2021 seçimleri onlar için bir afet oldu. 13 koltuk elde edebildiler. Ancak yenilgisine rağmen İslam Partisi’nden 9 kadın, 4 erkeğe karşı Yasama Meclisi’ne girdi.

23 koltuk ile 6’ncı sırada yer alan Sosyalist ve İlerisi Partisi’nin de Temsilciler Meclisi’nde elde ettiği 23 koltuktan 12’si kadınların. Bu da bu partinin eşitliği elde ettiğini gösteriyor.

“Birinci ve ikinci sırada kadınlar var”

Sosyalist ve İlerici Parti Siyasi Büro üyesi Fatima El-Zehraa Barsat, ulusal düzeyde ve pozitif ayrımcılık (kota) kapsamında yasanın 90 kadının yasama organına geçişini tanımladığını ifade ederken “Eski formül 60 sandalye ve 30 kürsü gençler için ayrılmıştı. Ancak yeni formül, bölgelere ayrılmış yerel düzenlemelere 90 sandalye ayırıyor ve birinci ile ikinci sıralar kadınlara ayrılmış” dedi.

Eşitlik için mücadele ediyorlar

Parlamentoda yer alacak kadın sayısını öğrenebilmeleri için kadın sayısının resmi olarak açıklanmasını beklediklerinden söz eden Fatima El-Zehraa Barsat, “Fas kadın temsilinin artırılmasına doğru gidiyor. Başlangıç sonuçları iyimserlik yaratıyor ancak eşitlik için uzun bir yol var. Hepimizin üzerine çalıştığımız şeyde budur. Eşitlik kolay gerçekleşmeyecek bir hayaldir. Uzun bir mücadele istiyor” diye belirtti.

Kadınların Yasama Konseyi’nde temsilinin ve eşitliğin olabilmesi için yerine getirilmesi gereken birkaç faktörün olduğunu ifade eden Fatima El-Zehraa Barsat, kanunlara göre kadınların başarılı olduğu seçim alanlarında ihtiyaçlarının karşılanması için partilerin gerçek bir siyasi irade göstermesi gerektiğini söyledi.

“Önemli gelişmeler yaşandı”

İnsan Hakları aktivisti ve Eşitlik Derneği Başkanı Buşra Abdo, Fas’ın eşitliğe doğru ilerlediğini ancak bu mekanizmanın henüz sahada uygulanmadığını ve Fas’daki kadın hareketlerinin taleplerini karşılamadığını söyledi. Buşra Abdo, “Faslı kadınlar erkekler gibi karar mekanizmalarında yer alma gücüne sahip. Ancak özellikle kadınları bu şekilde kabul etmeyen ataerkil bir toplumda eşitlik talebi mevcut gerçeklik ile karşı karşıya bırakıyor. Yeni seçim yasaları ve partilerinden aktif kadın ve siyasi kadın hareketlerinin mücadelesi ile bu sonuçları elde edebildik” diyerek, kadınların temsilini genişletmek için önemli gelişmelerin yaşandığını belirtti.