SUZAN EBU SAİD

Beyrut - Lübnan'da kürtaj, gebeliğin annenin hayatını tehdit etmesi veya fetüsün anne rahminde ölmesi durumunda yasalarda bir hak olarak tanınıyor. Yasalarda istenmeyen gebeliklere kürtaj yapılmasının suç sayılması nedeniyle yasalardaki kürtaj hakkının revize edilerek genişletilmesi için kadınların mücadelesi sürüyor.

‘Kürtaj kadının isteğiyle yapılıyorsa kabahat sayılıyor’

Hukuk ve mezhep mahkemelerinde aile içi şiddet alanında eğitmenlik yapan avukat Susan İsmail, Lübnan’da kürtaj hakkının tartışmalı bir konu ve büyük bir sorun olmaya devam ettiğini anlattı. İstenmeyen gebelikleri için kürtaj yapan kadınların 6 aydan 3 yıla kadar hapis, kürtaj yaptırmak isteyen kadına yardım eden kişiye de 5 yıla kadar hapis cezalarının verildiğini anlatan Susan İsmail, “Kürtajı teşvik eden, kolaylaştıran veya uygulayan kişiler hakkında cezai işlemler bulunuyor. Kürtaj işlemini yapanın doktor, cerrah, eczacı olması halinde ceza artırılıyor. Yasa, ‘ağır suç’ ile ‘kabahat’ suçları arasında ceza ayrımı yapıyor. Kürtaj kadının rızasıyla olmuşsa kabahat sayılıyor, dolayısıyla hapis cezasının yanı sıra para cezası da veriliyor. Zorla yapılması durumunda ise ceza 3 yıla kadar artırılıyor” diye konuştu.

‘Yasanın kapsamı genişletilmeli’

Lübnan’da yasaların, gebeliğin annenin hayatını tehdit etmesi ya da fetüsün anne rahminde ölmesi durumunda kadına kürtaj yapma izni verdiğine işaret eden Susan İsmail, şunlara dikkat çekti:

“Kürtaja sadece bu iki durumda izin vermek doğru mudur? Feminist ve insan hakları dernekleri kadınlara kürtaj hakkının verilmesi için çağrılarda bulunuyor. Ensest sonucu oluşabilecek gebelik vakaları var. Muhafazakar toplumlarda bu durum hamile kadın için bir damga teşkil ediyor, cinayetlere ya da intiharlara yol açabiliyor. Ensest vakalarında psikolojik ve fiziksel hasar yaşayan çocuk nasıl tedavi edilecek. Yasanın kapsamının genişletilmesi gerekiyor.”

‘Cinsel saldırılar sonucu oluşan gebeliklerin sonlandırılması da yasak’

Cinsel saldırılar sonucu 12-16 yaşları arasındaki kız çocuklarının gebe kaldığına işaret eden Susan İsmail, “Bu yaştaki kızlar ne fiziksel, ne psikolojik, ne de ahlaki açıdan anne olmaya uygun değil. Lübnan Ceza Kanunu, bilimsel gelişmeler ve karşılaştığımız sorunların çözümünde yetersiz. Yetkililerin, kanunda değişiklik yapılmasına yönelik bir projesi veya önerisi yok. Öte yandan tıbbi görüntüleme sırasında tespit edilen fetüsteki anormalliklerin varlığı, çocuğun ve ailesinin doğumdan sonraki yaşamını da etkiliyor. Bunun istisna olarak yasaya dahil edilmesini ve kanunlaştırılmasını istiyoruz” diye konuştu.

‘Güvenli olmayan kürtajlar arttı’

En ulaşılabilir doğum kontrol yöntemlerinden biri olan doğum kontrol haplarının fiyatlarındaki artışa dikkat çeken Susan İsmail, “Bu fiyat artışı ve daha başka nedenler güvenli olmayan yerlerde kürtajın yapılmasına neden oluyor. Dolayısıyla güvenli olmayan kürtajlar sonucunda kadın ve kız çocukları hayatını kaybedebiliyor ya da bir daha çocuk sahibi olamayabiliyor” dedi.

Doğum cerrahı ve jinekoloji uzmanı Wajeha Jaber ise, güvenli ortamlarda yapılmayan kürtajın kadınların ölümüne sebep olabileceği uyarısında bulundu. Kadınlara yönelik bu konuda farkındalık çalışmalarının yapılması gerektiğini dile getiren Wajeha Jaber, şunları dile getirdi: “Lübnan’da güvenli olmayan ortamda yapılan kürtaj sayısı artıyor. Ekonomik koşulları kötü olan kadınların çoğu hastaneye gidemiyor. Kadınlar, gelecekte çocuklarına iyi bir yaşam sağlayamadıkları için de kürtaja başvuruyor. Güvenli olmayan ortamlarda yapılan kürtajlar sonucu, kadınlarda enfeksiyon, fibröz kitle oluşabiliyor. Kimi durumlarda rahmin alınmasıyla sonuçlanabiliyor. İlerlemiş gebelik vakalarında ölüme yol açabilir.”

‘Kürtaja istisnasız izin verilmeli’

Cerrah, jinekoloji ve infertilite uzmanı Elena Amr da, kürtajın kadında depresyona neden olabileceğini belirterek, “Hamileliğin aniden sonlanması stres yaratır. Uygun tedavi olmadığında rahim iç zarında enfeksiyon oluşur ve rahim iyi temizlenmediğinde de kansere yol açabilir. Kürtaj için güvenli yöntemler olmalı. Yetkililer kadınların güvenliklerini korumak amacıyla bu operasyonları istisnasız gerçekleştirmelerine izin vermeli” dedi.