ASMAA FATHİ

Kahire- Minyatür, kendine has boyama tekniği ve anlatım dili ile çok ince işlenmiş, küçük boyutlu resimler ve bu tür resim sanatının adı. Güç ve sabır isteyen minyatür sanatına yönelen ve şimdi dersler veren Abeer Saad El-Din çalışmaları üzerine konuştuk.

Öncelikle bize minyatür yolculuğunuzun nasıl başladığınızdan biraz bahsedebilir misiniz?

Sanat Akademisi’nde Sanat Eleştirisi Yüksek Enstitüsü lisans diploması aldım. Bir ara oğlum benden bir videoda gördüğü bir tasarımı onunla birlikte uygulamamı istedi. Burada araştırma yolculuğum ve minyatürün nasıl yapıldığına dair incelemelerim başladı. Bu düşünce benim hoşuma gitti ve ilgimi çekti. Bunun üzerine derinleştim ve minyatür yapımına başladım.

Daha sonra tüm dünyanın Mısır minyatürlerini görmesi için yapmaya başladım. Bu miras yolunda Mısır’ın kaybolan kimi yanlarını belgelemek istedim. Yönümü Nubia’ya verdim ki evlerini yapayım. Aynı zamanda Yukarı Mısır’da her evin farklı karakter ve özellikleri olduğundan kaynaklı bölgeyi minyatürlerle göstermek istedim. İhmal edilen her şeyi geri dönüştürmeye odaklandım. Çevreye atılan her şeyi durdurmak istedim ve bu anlamda Mısır mirasının geliştirmek için Arap ve çeşitli ülkelerde kursiyerler buldum. Minyatürler üzerinde çalışmak, Mısır mirasının bir imajını aktarmaya odaklanarak, detaylarıyla birlikte mekanın ruhu ile ilgilidir.

“Başlı başına bir başarı”

Çalışmalarınızda karşılaştığınız zorluklar nelerdir?

Minyatür, uygulamada büyük ölçüde kaslara dayanan, bir atölyede bulunmayı ve “birkaç cihaz” kullanmayı gerektiren bir sanat türüdür. Minyatür başlı başına bir başarıdır. Arap ve Mısır’da ilk kadın minyatürcüyüm. Zorluğu ve çok emek verildiğinden kaynaklı kadınların ilgisini çekmemiş. Büyük bir heyecanla başladım bu işe ve erkeklerden daha başarılı bir noktaya geldim.

El emeği alanındaki son gelişmeler ve kadınların bu alandaki rolü hakkında ne düşünüyorsunuz?

Halkın ürünlere olan beğenisi değişti. El sanatlarının ve elle yapılan her şeyin değeri konusunda büyük bir farkındalık var. Ürettiğim minyatürlere kıyasla, satın alınması için büyük bir talep var. İç mimarlar, yaptıkları işlerde el sanatlarını tanıtmaya başladı. Minyatürler aracılığıyla birden fazla deneyim bulunuyor.

Ayrıca çocuklarını bu alanda eğitmek isteyen çok sayıda aile var. Kadınların bu alandaki rolünü çeşitli düzeylerde görmezden gelmek kesinlikle mümkün değildir. İster çocuklarının eğitimiyle ilgilenen bir anne olarak, isterse üzerinde çalıştığı bir projenin tasarımcısı ve sahibi olarak, kadınların farklı el projelerinde çalıştığı bazı iller var.

İki sanatı birleştirdi

Gelecekteki minyatür sanat sergilerinde ortak girişimler var mı? Bu alanda sunduğunuz çalıştaylar ve eğitimler nelerdir?

Faslı Dr. Latifa Abdikarnis adında bir ressam var. Taşlara kadar resim yapıyor. Benden minyatür eğitimi kursu aldı. Ben de onun taşla resim sanatını birleştirerek minyatürle birleştirmeye başladım. Son sergisi Fas'ta büyük beğeni ve takdir topladı. Önümüzdeki dönemde orada sergilenecek olan Mısır-Fas ortak minyatür sergisini yapmayı düşünüyoruz.

Yapılan bir yarışmada yaşı 12 olması şartıyla birinci olan kişiye ücretsiz eğitim vereceğimi duyurdum. Ancak 7 yaşındaki bir çocuktan çok etkilendim ve ona eğitim vermeye karar verdim. O şimdi Arap dünyasında ilk minyatür yapan çocuktur. Benle birçok yarışmaya katıldı. Onun dışında hiçbir çocuğun yer almadığı tek çocuk olduğu bir yarışmada beşinci oldu.

Atölye çalışması büyük ilgi gördü

Kurumlar, mirasın korunması, belgelenmesi ve turizmin tanıtılması alanında size ne ölçüde destek oluyor?

Mısır ve Küçük İşletmeleri Geliştirme Ajansı projeleri aracılığıyla birçok fırsat yakalıyorum. En önemlisi “Mirasımız” olan birçok sergiye katıldım. Dünya düzeyinde ve profesyonelliğe geçişimde uluslararası anlamda bana büyük bir katkı sundu.

Minyatür sanatı tarihinde ilk kez Ulusal Mısır Uygarlığı Müzesi içinde halkın katılımıyla aktif bir atölye çalışması oldu. Farklı yerlerden insanlarda katıldı. Nubia evlerinin hayata geçildiği bu atölye büyük ilgi gördü. Ayrıca çeşitli etkinliklerde İslam Müzesi içindeki birden fazla sergiye katıldım ve devlet kurumları bana şimdiden katılım ve temsil için bir alan sağladı ve bu da deneyimimin gidişatını biraz değiştirdi.

Mısır'daki Sümer Derneği'nin çalışmaları ve faaliyetleri nelerdir?

Sümer Kültür ve Sanat Derneği’nin sanatçı Eli Ebdul Hadi başkanlığını yapıyor. Dünyanın dört bir yanından 800'den fazla sanatçının katılımıyla yıllık sergiler gerçekleştiriyor. Yine kadınlara özel olan ve genellikle 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün kutlanmasıyla başlayan “Yaratıcı Onlardır” çalışması da bulunuyor. Derneğin merkezi Irak’ın Ziqar şehrine bağlı Nasiriye’deki Al-Riwaq Güzel Sanatlar Merkezi'ndedir. Dernek teknik anlamda atölyeler düzenliyor. Fas, Irak, Bahreyn ve Mısır'dan sanatçıların katıldığı ve iyi karşılanan ve kutlanan bir sergide eserlerini sunduğu Mısır Operası'ndaki ilk Arap Yaratıcılar Forumu da dahil olmak üzere, derneğin Mısır'da çeşitli faaliyetleri var.