RAJA KHAYRAT

Fas- Salé'deki Uluslararası Kadın Filmleri Festivali devam ediyor. Fransa'daki New Sorbonne Üniversitesi'nde profesör olan Tunuslu araştırmacı Ensaf Wahiba, "Arap Sinemasında Kadın İmajı" kitabının sunumunu yaparak kadınların birçok alanda kat ettiği gelişmenin sinemaya olumlu yansımalarını anlattı.

Tunuslu ve Faslı kadın yönetmenlerin hem sayısal olarak hem de ele aldıkları konu açısından sinema alanında öncü duruma geldiklerini belirten Ensaf Wahiba, sinemada kadına yönelik klişeleri yıkıp yeni bir anlayışla senaryo yazımına geçme zamanının geldiğini vurguladı. Kitabı hakkında konuşan Ensaf Wahiba, “Kitabım Tunus sinemasında kadın imajı üzerine yaptığım araştırmayı içeriyor. 16 Arap ülkesindeki araştırmacılarla görüştüm. Kamera arkasında çalışan kadınların bir envanterini çıkardım” diye belirtti.

Kadın çalışan sayısı arttı

Tunus'ta ve diğer Arap ülkelerinde kamera arkasında çalışan kadın sayısının her geçen gün arttığını dile getiren Ensaf Wahiba, “Bazı bölgelerde kamera arkasında çalışan kadınların sayısı erkeklerin sayısını aşıyor. Örneğin Mısır'da montajda çalışan kadınların yüzdesi, erkeklerin yüzdesini aşıyor. Sinema alanında kadınların çalışması için artan talep, kadınların içlerinde meydana gelen değişim isteğine bağlıyorum. Kadınların sinemadaki varlığının toplum tarafından kabul edilmesiyle de bağlantılı bir durum” ifadelerinde bulundu.

‘Kadınlar birincil aktör’

Ensaf Wahiba, Salé ve Aswan'da kadın filmleri festivallerinin düzenlenmesinin önemine dikkat çekerek, “Kadınların sinema alanında birincil aktör olarak varlığının tartışılması, diyalog ve tanınmasının önünü açtı. Yönetmen, görüntü yönetmeni veya yapımcı olarak Arap dünyasında üretim alanına giren çok sayıda kadın bulunuyor. Arap ve uluslararası film festivallerinde jüri komitelerinde görev yapan çok sayıda Arap kadın yapımcıları da var” ifadelerinde bulundu. 

‘Kadınlara fırsatlar verilmeli’

Ensaf Wahiba, yönetmenlik ve oyunculuk alanında değerli ödüller alan Filistinli yönetmen ve yapımcı Farah Al-Arap’a da övgüde bulunarak, “Tunuslu Kawthar Ben, Filistin direnişini anlattığı ‘The Gift’ filmi ile Oscar'ı kazandı. Kadınların bu alanda başarılı olması, kadınları sinema alanında da teşvik etmemiz gerektiğinin kanıtıdır” dedi. Arap kadın yönetmenlerin en önemlilerinden birinin Mısırlı yönetmen ve yapımcı Attiyat Al-Abnoudi olduğunu dile getiren Ensaf Wahiba, bazen büyük fedakarlıklar gerektiren çalışma koşullarını da dikkate alarak kadınlara sinema alanında fırsatlar verilmesi gerektiğini vurguladı.

‘Daha fazla araştırma yapılmalı’

Ensaf Wahiba, kayıt ve belgelemenin önemine ilişkin olarak, Arap sinemasında kadınların varlığının tarihine ilişkin araştırma yapılması çağrısında bulundu ve yakın zamanda bazı Batılı araştırmaların Mısır'da sinemanın ilk kurucusunun bir kadın olduğu sonucuna vardığını ve daha fazla araştırmanın kesinlikle bu sonuca yol açacağını kaydetti. Ensaf Wahiba, “Sinema alanında pek çok öncü kadının keşfedilmesi, kimsenin bunlara dikkat etmemesi ve onlar hakkında hiçbir şey bilmememiz, arşivlere erişimi kolaylaştırmak, sinemada rol alan oyuncuların isimlerini ve tekniklerini ortaya çıkarmak araştırmacıların görevidir” dedi.