ŞÎRÎN SALIH

Süleymaniye - Bir ulusun kültürünün sembolleri arasında yer alır geleneksel kıyafetler ve motifler. Özelikle giyim bir kültürün tanınmasında önemli bir yere sahiptir. Kürt kadınları kültürlerin taşıyıcısı olarak birçok rolde yer alıyor. Süleymaniye şehrinde yaşayan ve aynı zamanda Kayizit Hareketi’ne üyesi olan Şanaz Cemal, Kurdî kumaşlar, eski iplikler ve boncuklar kullanarak hem kıyafet dikiyor hem de birçok farklı ürün yaratıyor.

Kürt kültürüne olan ilgisinin çocukluktan itibaren oluştuğunu söyleyen Şanaz Cemal, “Büyüdükten sonra Kürt kültürünü nasıl yaşatacağımı ve dünyaya nasıl tanıtacağımı düşündüm. Çünkü bu kültürü yaşatma konusunda kendimi sorumlu gördüm. Bu yüzden 2016 yılında resim yapmaya başladım ve aynı yıl ilk sergimi açtım" dedi.

‘Dünya çapında 7 belge aldım’

Bir metre kumaşı kilim yapmakla bu işe başladığını sözlerine ekleyen Şanaz Cemal, şöyle konuştu: “İlk etapta bir metre kumaştan kilim yaptım. Daha sonra işimi ilerlettim. Amerikan Kongresi'nde özel bir sergi açtım ve çalışmalarım çok ilgi gördü. Farklı renkler kullandım, iyi bir belge aldım ve çalışmalarıma hep devam ettim, birçok sergiye de katıldım. Süleymaniye'de bir sergi daha açtım ve birkaç eser sergiledim. Türkiye'de 150 uluslararası sanatçının katıldığı bir sergide yer aldım. Bu sergiye de boncuklarla işlediğim tablolarla katıldım. Sergilerde Kürt kültürünü tanıttığım için çok mutlu oldum. Yaptığım çalışmalarla dünya çapında 7 belge almaya hak kazandım.”

‘Çalışmalarıma ruhumu katıyorum’

Kürt kültürünü koruduğunu söyleyen Şanaz Cemal, "Çalışmalarım çok beğeniliyor ve çok talep görüyor. Artık insanlar eski kültüre geri dönüyor. Kürt kültürüne önem veren ve çalışmalarımı dijital ortamdan takip eden ve talep eden birçok kişi var. Çalışmalarıma ruhumu katarak canla başla çalışıyorum. Amacım Kürt kültürünü halka tanıtmak. Kürt kültüründe var olan eski kumaş, eski iplikler, eski boncukları kullanıyorum. Daha sonra Kürt Kültür Merkezi açmayı düşündüm. 2018 yılında Paşo Grubu Projesi’ni oluşturdum ve birkaç kadına iş imkanı yaratabildim” şeklinde konuştu.

‘Çalışmalarımda Kurdî ruh var’

Kullandığı malzemeleri Federe Kürdistan dışından talep ettiğini dile getiren Şanaz Cemal, “Çalışmalarımda kullandığım boyayı, boncuk, sim ve iplikleri yurt dışından getiriyorum ama Federe Kürdistan’da da bir takım malzemelerim var. Yaptığım çalışmalarda Kürdî ruh olmalı. Boncukları simlerle süsleyerek ürünüme yapıştırıyorum. Kürt kadını olmaktan çok mutluluk duyuyorum ve eski zamanlarda yaşamış kadınlar sayesinde bu işi yapabiliyorum. Ürünlerimi daha çok Federe Kürdistan Bölgesi’ni ziyaret eden heyetler alıyor. Çalışmalarıma ruhumu kattığım için ilhamın gelmesini bekliyorum. Bazen bir hafta boyunca çalışamıyorum, bazen de bir gün içinde birçok tabloyu bitiriyorum” diye belirtti.

‘Şu ana kadar 30 ödül aldım’

Aldığı ödüllerden de bahseden Şanaz Cemal, şuana kadar 30 ödül aldığını belirterek, konuşmasına şöyle devam etti: “Bugüne kadar 30 ödül aldım, bu ödüllerden en önemlisi de Vatikan’da Papa’dan aldığım ödüldür. Bir Kürt kadını olarak 2018 yılında dünya liderlerine kültürümüzü tanıtmak amacıyla bir proje geliştirdim. 1 yıl 7 ay boyunca bu projeyle uğraştım. Bir kürek yaptım ve bu kürek tek kolluydu. Küreğin başına Kürdistan'da yaşayan 8 ritüelin unsurlarını koydum. Diğer tarafında da bir harita vardı ve bu haritayı 5 bin kırmızı yakutla işledim. Burada Halepçe ve Enfal şehitlerine dikkat çekmek istedim. Ülkemi temsil eden bir kadın olarak ‘cil û bergen Kurdi’ kıyafetlerini papaya sunabildim.”

‘Toplumsal baskılara kulak asmadım’

Şanaz Cemal, ayrıca 10 yıldır devlet dairelerinde memurluk yaptığını ancak Kurdî kültürüne hizmet ettiği için görevine son vererek kilim dokumaya başladığını belirterek, “Çalışmaya başladığımda pek çok engelle karşılaştım ama hedefimden vazgeçmedim ve işime devam ettim. Çalışmaya başladığımda ilk etapta toplum baskısından çekindim çünkü toplum kadının çalışmasını istemiyordu. Ancak bu toplumsal baskılara kulak asmayarak işime devam ettim” dedi.

‘22 Kürt kıyafeti tasarladım’

Eski Kürt kıyafetlerini evinde muhafaza eden Şanaz Cemal, bu kıyafetlerin 1940'lı yıllara dayandığını ve bu kıyafetlerden ilham aldığını belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Bu kıyafetlerden anlaşılıyor ki eski zamanlarda bile Kürt kıyafetleri baya şık duruyormuş. Şuana kadar 22 Kürt kıyafeti tasarladım. En son Xak Grubu için kıyafet tasarladım. Bir Kürt kadını olarak kadınlara sesleniyorum. Eğer yetenekleri varsa bunu icraata geçirmeliler.”