HESNA MIHEMED

Şehba – İnsan Hakları Örgütü’nün 2021 yılı belgelerine göre Efrin’de sivillere yönelik işkence başta olmak üzere Türkiye ve silahlı güçler tarafından birçok ihlal yaşandı. Efrin’deki sivillere yönelik işkence, taciz ve tecavüz gibi ihlallerin üzerinden bir yıl geçti. Farklı silahlı güçler, halkın evleri talan ederek mallarına el koydu. Türkiye yıl içerisinde kontrolleri altında olan Efrin’den göç eden insanların geri dönmeleri yönünde çağrı yaparak haklarını koruyacaklarını duyurdu, ancak yapılan çağrının tersi yaşanırken, dönenler birçok hak ihlali ile karşı karşıya kaldı. Suriye-Efrin İnsan Hakları Örgütü'nün verilerine göre 2021 yılında Efrin’de 13'ü kadın, 13'ü çocuk olmak üzere 49 kişi katledildi, 57'si kadın, 5'i genç kız ve bir çocuk olmak üzere 655 kişi ise kaçırıldı.

Ağaçlar kesildi tarihi yerler talan edildi

Yine örgütün verilerine göre bu yıl içerisinde 16 bin 500 ağaç kesildi, 5 binden fazla ağaç ise yakıldı. Onlarca hektarlık tarlalar yakıldı. Efrin’in özgünlüğünü anlatan, gösteren 20 tarihi ve kültürel alan talan edildi ve bölgenin demografik yapısı değiştirildi. Yerel kaynaklar ve İnsan Hakları Örgütü tarafından bir dizi eylem belgelendi. Ancak Efrin’de daha çok hak ihlali yaşandığı biliniyor. Efrin Bölgesi Avukatlar Birliği üyesi Roşin Hido, İnsan Hakları Örgütü verileri kapsamında Efrin’de yaşanan hak ihlallerine ilişkin değerlendirme yaptı.

Demografik yapı değiştiriliyor

Türkiye’nin Efrin’deki yurttaşlara, doğaya ve tarihi yerlerin talan edilmesi ile demografik yapının değiştirilmesine yönelik ihlallerinin hala devam ettiğini vurgulayan Roşin Hido, “Efrin Türk devleti ile çetelerin eline geçtikten sonra binlerce Efrinli Şehba’ya göç etti” dedi. İnsan Hakları Örgütü’nün verilerine değinen Roşin Hido, “Yaşanan ihlallerin yanı sıra Türk devleti bu yıl içinde göç eden yurttaşların Efrin’e dönmesi için yalan çağrılar yaptı. Ancak dönen kişiler işkence gördü ve kaçırıldılar. Baskılara maruz kaldılar” diye belirtti.

“Uluslararası kanunlar ihlal ediliyor”

Efrinli kadınların yaşadıkları ihlallere değinen Roşin Hido, şu ifadelerde bulundu: “Efrin’de en çok kadınlar Türk devletinin saldırılarına maruz kalıyor. 2021 yılında 13 kadın katledildi. Katledilen kadınların arasında hamile olan Nemet Şexo ve yaşlı olan Mewlide yer alıyordu. Her iki kadın da cezaevinde işkence ile katledildi. 75 kadın kaçırıldı ve bunların arasında 6 çocuk yer alıyordu. Kaçırıldıktan sonra bu kişiler işkence gördü. 13 çocuk da katledildi. Bir kadın Türk devletinin uygulamalarına dayanamadığı için intihar eşiğine geldi. Ancak şunu belirtmekte fayda var ki; belgelediğimizden daha fazla olay yaşanmaktadır. Aynı zamanda Efrin’de demografik yapı değiştiriliyor. Bu kapsamda köylerin orijinal isimleri değiştiriliyor, Êzidî köylerine camiler inşa ediliyor. Kürtçe’nin yerine Arapça ve Türkçe öğrenme mecburi hala getirilmiş. Türk devleti tüm uluslararası kanunları ihlal ediyor. Türk devleti başkaldıran Efrinli kadınları baskılamayı amaçlıyor.”

Uluslararası kamuoyuna çağrı: Sessiz kalmayın

Türkiye ile ona bağlı güçlerin Efrin’de işkence yerleri açtığını vurgulayan Roşin Hido, “İşgalci Türk istihbaratı ve çeteler işkence yerleri açmış durumda. Kadınlara burada işkence ediyorlar. Kadınlara tecavüz ediyorlar ve çoğu zaman da onları katlediyorlar. İnsan Hakları Örgütü’nün belgelerine göre Efrinli bir kadın Türk devletinin çeteleri tarafından tecavüze uğruyor” ifadelerini kullandı. Roşin Hido, tüm uluslararası kamuoyuna seslenerek, Efrin’de yaşanan ihlallere sessiz kalmamalarını isteyerek, “Türk devleti ile çeteleri Efrin’den çıkarın. Konuya ilişkin soruşturma başlatın. Efrin’e giderek yaşananları kayıt altına alın” çağrısında bulundu.