NECWA RAHIM

Cezayir – Cezayir’de 1984 yılında kabul edilen ve bazı maddeleri tartışma konusu olan Aile Hukuk Yasası’nda bir takım değişiklikler yapıldı. Yasadaki maddeler sürekli gözden geçirilirken, şimdi de  “aileden erkek sorumludur” maddesi için bazı değişikler yapılması kararı alındı. İnsan hakları örgütleri, yasalardaki maddeler nedeniyle kadınların ayrımcılığına maruz kaldığını söylüyor. Ülkede özellikle kadınların boşanma davalarında sorun yaşadığını kaydeden insan hakları örgütleri, “Kadınlar boşandığında çocuklarına bakma hakkı ellerinden alınıyor. Bu nedenle Aile Kanunu’nun 66 Madde’nin kaldırılması gerekiyor” diyor. Boşanma davalarının yılda on binleri bulduğu ülkede, avukat Nadiya Ayt Zai, eski milletvekili Nafisa Harch, Me Cezayir Derneği Başkanı Şerifa Keddar, Farima Seddik ve Hayat Ait Aba, kadınların onurunu güvence altına alan ve onları her türlü şiddet, taciz ve tecavüzden koruyan bir yasa tasarısı önerdi.

“Davaların çoğu şiddetle ilgili”

Ülkede yasalar nedeniyle kadınların yaşadığı sorunlara dikkat çeken Avukat Aisha Zammit, parlamentoda yer alan kadınlarında etkili bir rol oynayamadığını söyledi. Aisha Zammit, “Örneğin, Kişisel Statü Yasası sonuçlarla ilgileniyor ve nedenleri görmezden geliyor. Mahkemelerde görülen davaların çoğu kadınların erkeklerden gördüğü şiddet nedeniyle şikayetçi olduğu davalardır. Şiddet, para ve boşanma ile ilgili maddelerde uygun mekanizmaların olmaması ve aktifleştirilmemesi nedeniyle kadınları haklarından vazgeçmeye zorlayan boşluklar bulunuyor” dedi.

“Kadınlar haksızlığa uğruyor”

Cezayir’de yasaların İslami hukuka göre düzenlendiğini kaydeden Avukat Nasima Roueniya, 66. Madde’ye dikkat çekerek, “Kadınlar yeniden evlenirse çocuklarının kreş haklarına yönelik büyük bir haksızlığa uğruyor. Ancak erkek evliyse ve yeniden evlenirse de kreş hakkı var. Biz bunu boşanma dava ve duruşmalarında kayıt altına alıyoruz. Yaşanan sorunların çoğu boşanmış kadınların yaşadıklarıdır. Yaşamlarını düzene sokmak istemeleri de fayda etmiyor. Yeniden evlenmek istediğinde erkek baskı yapıyor ve çocuklarını ondan almaya çalışıyor. Öte yandan erkeklerin nafaka, eski eş ve çocuklarına güvenli bir yuva sağlama konusundaki sorumluluklarından kaçtığını görüyoruz” diye konuştu.

“Kişisel Durum Yasası araştırılmalı”

Kişisel Durum Yasası’na değinen Avukat Fatiha Ben Abou, kadınların yasalarda yer alan bazı maddeler nedeniyle ciddi sorunlar yaşadığına dikkat çekti. Kadınların yasalardaki yetersizlikler nedeniyle haklarını savunamadığını kaydeden Fatiha Ben Abou, “Kişisel Durum Yasası içerdiği eksiklikler nedeniyle araştırılması ve bununla birlikte düzeltilmesi gerekiyor” diye ifade etti.

“Kadınların hakları güvence altına alınmalı”

Aktivis Nadiya Ayt Zai de, Cezayir’de kanunların 1959'dan 1984'e kadar birçok değişikliğe uğradığını ifade etti. Cezayirli milletvekillerinin kişisel durum ile ilgili tüm yasal konuları yeniden gözden geçirmeleri gerektiğini sözlerine ekleyen Nadiya Ayt Zai, “Aile Kanunu'nun 66’ncı maddesinin revize edilmesi ve kadınların, çocuğun yüksek yararı gözetilerek hayatlarını yeniden inşa etme haklarının güvence altına alınmasına ihtiyaç vardır” diye vurguladı.

Aktivist Somaya Salihi ise kadın haklarını ihlal eden 66’ncı maddenin kaldırılması için çalışma yürüttüklerini söyledi. Somaya Salih, herkesin çıkarına hizmet eden medeni kanunlara uygun olarak aileyi ve kadın onurunu koruyan kanunların çıkarılmasını istedi.