Haber Merkezi- Anayasa Mahkemesi (AYM), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Amed Milletvekili Saliha Aydeniz’in başvurusunu sonuçlandırdı. AYM Saliha Aydeniz ile ilgili “kötü muamele yasağının” ihlal edildiğine karar verdi.

Amed Büyükşehir Belediyesi'ne kayyım atanmasına karşı 12 Ekim 2019’da gerçekleşen oturma eylemine polis saldırısında Saliha Aydeniz ve beraberindeki 2 kişi yaralanmıştı. Saliha Aydeniz olayın ardından toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının engellendiğini belirterek, görevli polisler hakkında “Kasten yaralama” ve “Görevi kötüye kullanma” suçlarıyla Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.

Valilik dosyayı işlemden kaldırdı

Suç duyurusu kapsamında Emniyet Müdür Yardımcısı M.N. hakkında “Görevi kötüye kullanma” suçundan soruşturma izni için dosya valiliğe gönderildi. Valilik, “görevi kötüye kullanan” herhangi bir kamu görevlisinin tespit edilemediğini belirterek, dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verdi.

Bu karara karşı Saliha Aydeniz, 27 Ocak 2020 tarihinde Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi’ne itirazda bulundu ama bu kez süre aşımı yönünden itirazın incelenmesine olanak bulunmadığına karar verildi.  Kararın iletilmesi üzerine Saliha Aydeniz bu kez de 15 Aralık 2020’de AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.

‘İddia kabul edilebilir’

 Adalet Bakanlığı’nın, “İnceleme yapılırken Anayasa ve ilgili mevzuat hükümleri, Anayasa Mahkemesi içtihadı ve somut olayın kendine özgü koşullarının da dikkate alınması gerektiği” görüşüne yer verilen AYM kararında, dosyanın işlemden kaldırılmasına ilişkin valilik kararına karşı hangi makama ne kadar süre içinde başvuru yapılabileceğine ilişkin bilginin bulunmaması nedeniyle mahkemenin süre aşımı nedeniyle itirazın incelenmesine olanak bulunmadığına dönük kararının eksiklik olarak görüldüğü kaydedildi.

AYM, ayrıca dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden bulunmadığından “kötü muamele yasağının ihlal edildiğine” ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verdi. Kararda Anayasa’nın 17’nci maddesine atıfta bulunularak, kötü muamele şikayetlerinin araştırılmamasının kötü muamele yasağı bakımından sorun oluşturduğu belirtildi.

‘Usul boyutu ihlal edildi’

Saliha Aydeniz’in şikayetlerinin soruşturma izni prosedürüne tabii tutulmasının gereksiz olduğu ve bu nedenle ceza soruşturmasının yapılmadığı kaydedildi. Yaralama eylemiyle ilgili olarak soruşturma makamlarınca resen ve derhal hareket etme yükümlülüğüne aykırı davranılarak, maddi gerçeğin araştırılması bakımından gereken özenin gösterilmediğine işaret eden AYM, ilgili gerekçelerle Anayasa’nın 17’nci maddesinin üçüncü fıkrasında güvence altına alınan “kötü muamele yasağı”nın usul boyutunun ihlal edildiğine karar verdi.

Olaya dair soruşturmanın yürütülmemesi nedeniyle orantısız güç kullanımı iddiasına dair yeterli veri bulunmadığını bildiren AYM, bu aşamada olguların gerçekliği konusunda kanaat oluşmadığından “kötü muamele yasağı”nın maddi boyutu itibarıyla bir inceleme yapılmasına olanak bulunmadığı değerlendirmesi yaptı.

Tazminat ödenecek

AYM, kararında ayrıca ihlalin tespiti, yeniden soruşturma ve yargılama için Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine ve Saliha Aydeniz’e 100 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.