MEDİNE MAMEDOĞLU

Amed-Cezaevleri son dönemde yaşanan hak ihlalleri ve ağır hasta tutukluların yaşamlarını yitirmesi ile gündemden düşmüyor. İnsan hakları savunucuları ve tutuklu yakınlarının çağrılarına rağmen Adalet Bakanlığı’nın sürece dair sessizliği ise devam ediyor. Pandemi ile birlikte artan hak ihlallerinin tecrit düzeyine ulaştığı cezaevlerinde anneleri ile birlikte kalan çocuklarda bu süreçten nasibini alıyor. Cezaevinde anneleri ile birlikte kalan 0-6 yaş arası çocuklar beslenme, sağlık ve psikolojik anlamda birçok zorluk ile karşı karşıya kalıyor.  

Sadece Amed’de 13 anne çocuklarıyla birlikte cezaevinde kalıyor

Cezaevi koşullarında yaşayan çocukların yapılan uygulamalardan dolayı travma yaşadıklarını vurgulayan Özgürlük İçin Hukukçular Derneği(ÖHD) Amed Cezaevleri Komisyonu Üyesi Avukat Adile Salman anneler ve çocuklarının bu süreçte neler yaşadıklarını detaylı olarak anlattı. Derneklerine başvuran tutuklu bir annenin 5 yaşındaki kızıyla birlikte yaşadığı sorunlardan bahsederek konuşmasına başlayan Adile Salman, kendilerine yapılan başvurulardan elde ettikleri bilgilere göre sadece Amed Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutuklu 13 annenin çocukları ile birlikte cezaevinde kaldığına dikkat çekti.

Cezaevi personeli: Çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak zorunda değiliz

Çocukların 6 yaşına kadar cezaevinde kalabileceğine yer veren Adile Salman cezaevindeki sürecin çocukların sonraki hayatlarına da sirayet ettiğine yer verdi. Amed Kapalı Cezaevi’nde 5 yaşındaki çocuğu ile birlikte kalan K.B. adlı tutuklunun yaşadıklarından yola çıkan Adile Salman aynı sorunları diğer annelerin de yaşadığına dikkat çekti.  Adile Salman sözlerine şöyle devam etti:

“Cezaevi koşulları maalesef ki 5 yaşındaki bir çocuk için çok zorlayıcı. Annenin kızı için istediği birçok temel ihtiyaç cezaevi personeli tarafından, ‘Çocuğun yanında kalmak zorunda değil. Biz de karşılamak zorunda değiliz’ şeklinde umursamaz tavırlarla karşılaştığını öğreniyoruz.”

“Anne ve kızı tek kişilik hücreye atılıyor”

Hem anne hem de çocuğun sürekli tedavi edilmesi gereken hastalıklara sahip olduğunu ifade eden Adile Salman, çocuğun yaşadığı beslenme problemlerinin hastalıklarını tetiklediğini söyledi. Adile Salman, “Yine cezaevinde çocuğa günlük bir puding bir meyve suyu ve süt veriliyor. Çocuğun bağırsak problemleri olmasından kaynaklı tam buğday ekmeği yemesi gerekiyor anne bu durumu söyleyip kantinden bunu istemesine rağmen annenin bu konudaki talepleri karşılanmıyor. Hem tutuklu annenin hem de çocuğun düzenli tedavi edilmesi gereken hastalıkları bulunuyor. Bu hastalıkları nedeniyle sürekli hastaneye gitmeleri gerekiyor. Hastaneye gidip döndüklerinde de karantina uygulamasını çoklu odada yapabilecekken kızı ile birlikte tek kişilik hücrelerde tutuluyor” diye konuştu.

“Cezaevi uygulamaları çocukları etkiliyor”

Adile Salman, yaşanan diğer sorunları şöyle aktardı:

“Tutuklu anne, kızını babasından teslim alacağı günde, kurum arama noktasında çocuğun eşyaları aranırken oyuncak bebeğinin kolları, bacakları ve başının çocuğunun gözleri önünde kesiliyor. O gün gelirken çok ağladığını, o günden sonra geceleri korkarak uyandığını, gece altını ıslattığını bizlere aktardı. Ve o günden sonra kızının öfkelendiği zamanda 'kafanı keserim' şeklinde şiddet içerikli söylemlerinde bulunduğunu söylemişti.”

“Çocuklar ciddi travma yaşıyor”

Yaşanan olaylar göz önüne alındığında cezaevi şartlarında büyüyen çocukların psikolojik travmalar ile karşı karşıya bırakıldığını ifade eden Adile Salman yaşanan bu duruma çözüm bulunması noktasında çağrıda bulundu. Adile Salman konuşmasının devamında şunlara yer verdi:

“Anneleri ile birlikte kalan çocukların yaşadığı sorunların bir diğeri de çocukların gelişimlerini destekleyen oyun, resim araç gereçlerin sınırlandırılmasıdır. Çocuklara boya kalemlerinin verilmesi engelleniyor ve ancak defalarca idare ile görüşülmesinden sonra verilebiliyor. Hapishanelerde oda aramalarının baskın şeklinde yapılması,  artık oda arkadaşları olarak benimsediği ortak alandaki mahpusların maruz kaldığı bütün hapishane şartlarına ilişkin baskılar çocuk üzerinde ciddi travmalara sebebiyet vermektedir.”