NEZİHA BOUSSAİDİ

Tunus- Arap ve Müslüman ülkeler arasında kadın hakları konusunda öncü sayılan Tunus’ta bu durum gün geçtikçe daha geriye gidiyor. Ülkedeki ekonomik krizle birlikte kadınlar daha çok tarım alanında istihdam ediliyor. Ülkede tarımın kadınlaşmasından söz edilirken bu alanda da birçok hak ihlali yaşanıyor. Kadınlar hak ettikleri ücretleri alamazken güvenlikten yoksun bir şekilde çalıştırılıyor.

Geçtiğimiz yıllarda ülkede kadın tarım işçilerinin yaşamlarını yitirdiği onlarca ölümlü kaza yaşandı. Bu iş cinayetlerinin ardından protesto gösterileri düzenlendi. Kadın ve insan hakları savunucuları kadın işçilerin durumumun iyileşmesi ve yaşadıkları sorunlara çözüm bulmak amacıyla bir rehber hazırladı. Bu rehber kadınların yaşadıklarına karşı bir yol haritası sunarken aynı zamanda önemli bir başlangıç noktası olarak da görülüyor.

Kadın işçiler için rehber

Tarım alanında kadın iş gücünün belirgin bir şekilde yayılması, bu alanın kadınlar açısından iyileştirilmesi mücadelesini de beraberinde getirdi. Tunus Ekonomik ve Sosyal Haklar Forumu, Tunus'taki kadın tarım işçilerinin haklarına ilişkin bir rehber hazırladı. Tunus Ekonomik ve Sosyal Haklar Forumu'nda kadın işçilere ilişkin çalışan ve kılavuzu hazırlayan isimlerden biri olan Hayat Al-Attar, bu alanda yaşanan ihlallerin artmasının bu rehberi hazırlama motivasyonu olduğunu dile getirdi. Rehberle kadınların haklarını duyurmak istediklerini belirten Hayat Al-Attar, aynı zamanda kadınların taleplerinin hayata geçirilmesini talep ettiklerini söyledi. 

Kadınlara hakları anlatılıyor

Rehberin uluslararası insan hakları ilkelerini temel aldığını kaydeden Hayat Al-Attar, tarım sektöründeki kadın işçilerin ekonomik ve sosyal hakları konusunda farkındalık yaratmayı amaçladığını açıkladı. Tunus’un uluslararası düzeyde sözleşmelere taraf olduğunu hatırlatan Hayat Al-Attar, rehberin de aslında bu sözleşmelerin basitleştirilmiş hali olduğuna dikkat çekti. Hayat Al-Attar, “Bu rehber, işin dinamizmi ve Tunus'taki kadın tarım işçilerinin haklarının bir özeti çerçevesinde hazırlandı. Rehber iki bölümden oluşuyor. İlk bölümü, tarımda çalışan kadın işçilerin durumuna genel bir bakış sunuyor. Aynı zamanda bakanlıkların istatistiklerine yer veriyor. Kadınların yaşadıkları hak ihlallerinin özeti de bulunuyor. İkinci bölümde ise kadınların ekonomik, sosyal ve çalışma haklarını güvence altına alan, sözleşmelere odaklanıyor. Burada kadınların hakları anlatılıyor. Çalışma hakkı, asgari ücret hakkı, yıllık izin hakkı, güvenli ulaşım hakkı, iş sağlığı ve güvenliği, işçilerin kendileri aileleri için eğitim hakkı ve daha birçok başlıkta açıklamalar var” şeklinde konuştu.

İşçiler şiddetin her türüne maruz kalıyor

Kadın işçilerin durumunun giderek kötüleştiğini anlatan Hayat Al-Attar, kadın işçilerin yüzde 92'sinin sosyal güvenceden faydalanmadığını, yüzde 80'inin kamyonla seyahat ettiğini, yüzde 41'inin kazalarda yaralanmaya maruz kaldığını, yüzde 17'sinin düşük yaptığını ortaya koydu. Tunus'ta tarım işçilerinin yüzde 78'inin işe giderken çeşitli şiddet türlerine maruz kaldıklarına dikkat çeken Hayat Al-Attar, “Yüzde 64'ü sözlü şiddet, yüzde 15’i cinsel şiddet, yüzde 10’u fiziksel şiddete maruz kalıyor” dedi. İfade edilen rakamların yaşananların özeti olduğuna vurgu yapan Hayat Al-Attar, kimi kadınların da yaşadıklarını saklamak zorunda kaldıklarına işaret etti.

Konuşmasının sonunda, tarım sektöründeki çalışmanın kırılganlığı ve devlet müdahalesinin eksikliğine değinen Hayat Al-Attar, kadına yönelik ayrımcılığın sona ermesini ve sektördeki tüm ihlallerin son bulmasını istedi.