MERVAT ABDÜLKADİR

Sudan - Sudan'da bir yılı aşkın süredir devam eden savaş nedeniyle binlerce kişi yerinden edilirken, birçok kişi de hayatını kaybetti. Port Sudan kentine yaklaşık 40 kilometre uzaklıkta olan El Qanab ve Ulib bölgesinde yer alan ve 2003 yılında inşa edilen Arbaat Barajı, Kızıldeniz eyaletinin ana tatlı su ihtiyacını karşılıyordu ancak eyaletteki şiddetli yağışlar çökmesine neden oldu. Barajın çökmesiyle birlikte birçok köy tamamen yok olurken, çok sayıda insanın ölümüne ve yaralanmasına yol açtı. Çökme, bölgedeki birçok kuyu ve köyü besleyen ana su hatlarının da hasar görmesine neden oldu. Sel ve su baskını Port Sudan kentine su sağlayan tatlı su boru hattında ciddi hasar meydana getirdi.

‘Hastanelere ulaşmakta zorluk çekiliyor’

Çevre uzmanları, iklim değişikliklerinin yanı sıra devam eden savaşın ülkenin altyapısı üzerinde olumsuz etkiler bıraktığını belirterek, yetkililerin ise yaşanan bu krizlere karşı bir hazırlık yapmadığına dikkat çekti.  Konuyla ilgili çevre uzmanı Nisreen Al-Saem, Sudan'daki kadınların yüzme konusundaki deneyim eksikliği nedeniyle sel ve su baskınlarından daha fazla etkilendiğini, birçok bölgedeki geleneklerin kadınların yüzme öğrenmesini engellediğini kaydetti. Nisreen Al-Saem, “Sel ve su baskını yaşanan bölgelerde kadınlar sağlık sorunları için hastanelere ulaşmakta zorluk çekiyorlar” dedi.

‘Sel baskınları en çok yerinden edilenleri etkiliyor’

Zorla yerinden edilenlerin yaşadığı çadırların sel suları nedeniyle hasar gördüğünü aktaran Nisreen Al-Saem, “Yerinden edilenlerin durumu daha da kötüleşti. Seller nedeniyle yerinden edilmiş kişi sayısı 150 bine ulaştı ve yağışlar devam ederse bu sayının iki katına çıkması bekleniyor. Ülkeyi etkileyen iklim değişikliğinin yanı sıra ülkenin batısında yer alan Darfur eyaletindeki çok sayıda köprü çöktü ve bu durum ülkedeki ulaşımı ve yardımları kötü etkiledi. Ayrıca Sudan'da önümüzdeki birkaç yıl içinde kuraklık yaşanması ihtimali de yüksektir. Sel ve su baskını, kuzey Sudan'da çok sayıda ana yolun kesilmesine ve bunun sonucunda çok sayıda insanın mağduriyet yaşamasına yol açtı. Bu yıl Sudan, ülkenin çeşitli eyaletlerindeki bazı bölgelerin neredeyse çökmesine ve tamamen yok olmasına yol açan benzeri görülmemiş sellere tanık oluyor” şeklinde konuştu.

‘Savaş ülkeyi çok fazla etkiliyor’

Hükümet istatistikleri, kuzey Sudan eyaletlerinde yağmur ve sağanak yağış nedeniyle 920 evin tamamen, 2 bin 876 evin kısmen yıkıldığını, ayrıca ülkenin doğusunda 200'den fazla evin yıkıldığını ortaya koydu. Sudan Meteoroloji Kurumu hala beklenen şiddetli yağışlar konusunda uyarıda bulunuyor. Meteoroloji Kurumu yöneticilerinden Dalal Babiker ise, savaşın ülkeyi büyük ölçüde etkilediğini, altyapı ve toplulukların çok kırılgan hale geldiğini, toplum kesimlerinden en çok zarar görenlerin ise kadınlar ve çocuklar olduğunu söyledi.

‘Her yıl Mayıs ve Ekim ayları arasında sel baskınları  yaşanıyor’

Seller ve su baskınlarıyla birlikte çok sayıda yılanın ve akrebin ortaya çıktığına dikkat çeken Dalal Babiker, “Ayrıca ortaya saçılan atıklar da salgın hastalıklara neden oluyor.  Sudan her yıl Mayıs ve Ekim ayları arasında sel ve su baskınları yaşıyor. Bununla birlikte altyapı ve tarımsal ürünler zarar görürken, aileler yerinden oluyor ve salgın hastalıklar başta olmak üzere birçok sorun ortaya çıkıyor” dedi.