MERVAT ABDÜLKADİR

Sudan- Sudan Ordusu ile Hızlı Destek Güçleri arasındaki çatışmaların derinleşmesi ve yayılmasının ardından bölgeden daha fazla hak ihlali rapor edilmeye başlandı. Çatışmaların özellikle kadınlar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekilirken tecavüz, insan kaçırma, zorla evlendirme ve insan ticareti gibi cinsiyet temelli şiddet olaylarının sayısı arttı.

Çatışma bölgelerindeki kuzey ve orta Sudan'dan kaçırılan ve Sudan'ın batısında yer alan Darfur'da kadınların satıldıklarına dair haberler geliyor. Kadınların satılacağı bir pazarın açılacağı yönünde paylaşımlar yapılıyor. Bu durum kadınlar ve aileler arasında büyük bir panik ve endişeye neden oluyor. Afrika Barış ve Adalet Araştırmaları Merkezi tarafından yayımlanan bir rapora göre, Darfur'da kadınların satıldıkları bir pazarın olduğu belgelendi. Raporda, Hızlı Destek Güçleri, kuzey Sudan'daki çatışma bölgelerinden, özellikle de Hartum çevresinden ve Cezire eyaletinden kadınları kaçırıp, Darfur'a götürdüğüne dair bilgiler aktarıldı. Raporda, kadın ve kız çocukların arabalara binerken, bir kısmı zincirlenmiş olarak görüldüğü, bu durumun, onların “cinsel köle” olarak tutuldukları, bir kısmının aynı amaçla satıldıkları, bazı durumlarda ise serbest bırakılmaları karşılığında fidye ödemek için aileleriyle pazarlık yapıldığı belirtildi.

Sistematik tecavüze uğruyorlar

S.F. de kaçırılan çocuklardan biri. Al-Amal Hayatta Kalanları Tedavi Etme Merkezi'nde kalan 16 yaşındaki S.F., yaşadıklarını ajansımıza anlattı. Hızlı Destek Güçleri tarafından gözaltına alınan ve 17 kadınla birlikte bir mekânda tutulduğunu belirten S.F., bazı kadınların herkesin gözü önünde tecavüze maruz kaldıklarını dile getirdi. Kaçırılsa da sağ kaldıkları için kendilerini şanslı hissettiklerini söyleyen S.F., kaçırılan 4 arkadaşının akıbetinin bilinmediğine dikkat çekti. Dört askerin kendisini kaçırdığını, uyuşturduğunu ve bu askerlerin akrabaları olan çok sayıda kadının bulunduğu bir eve götürdüğünü belirten S.F. burada günlerce bir odada kilitli kaldığını belirtti. S.F. burada evliliğe zorlandı.

Dijital medya platformlarında Sudan'da Hızlı Destek Güçleri'ndeki askerlerin, aralarında reşit olmayanların da bulunduğu kızlarla zorla evlendirildiğini gösteren çok sayıda video yayıldı.

‘Kadınlar korkudan sessiz kalıyor’

Sudan Adalet ve Eşitlik Hareketi Kadın ve Çocuklardan Sorumlu Sekreter Dr. Hala Abdel Aziz Al-Taher de yaşananlarla ilgili “Darfur'daki çatışmaların başlangıcından bu yana gerek köylere saldırılar sırasında gerekse yerinden edilmeler sırasında, aralarında çocukların da bulunduğu binlerce kadın ve kız çocuğu cinsel saldırıya maruz kaldı. Mağdurlar, toplumsal damgalama ve intikam korkusu nedeniyle hukuki korumadan veya psikolojik ve sosyal destekten mahrum kaldı” dedi.

Hala Abdel Aziz Al-Taher, yüzlerce kadın ve kız çocuğunun köylerinden veya şiddetten kaçarken kaçırıldığını, birçoğunun akıbetinin bilinmediğini, kaçırılan kadınların bir kısmının cinsel köleliğe zorlandığını veya savaşçılarla zorla evlendirildiğini söyledi.

Belgelenmiş binlerce vaka var

Bazı kadınların zorla çalıştırılarak sömürüldüğü veya sınırdan kaçırıldığı için belgelenmiş çok sayıda insan ticareti vakası bulunduğunu vurgulayan Hala Abdel Aziz Al-Taher, "Şiddete direnen veya güçlerin emirlerine uymayı reddeden kadınlar, ceza ve korkutma aracı olarak kırbaçlandığına bazılarının da yakıldığına dair tanıklıklar var. Suçlar, Birleşmiş Milletler (BM) ve insan hakları örgütleri tarafından belgelenmesine rağmen, suçlular için hala bir karar verilmedi. Sudan'daki siyasi ve güvenlik koşulları nedeniyle adaletin uygulanması sınırlı kaldı” şeklinde konuştu.

Hala Abdel Aziz Al-Taher, faillerin hesap vermesini, kadınlara yasal koruma sağlamak ve bunların gelecekte tekrarını önlemek için kadınların barış süreçlerindeki rolünün güçlendirilmesine acil ihtiyaç olduğunu vurguladı.

209 kadın ve çocuk zorla kaybedildi

Afrika Boynuzu Kadın Ağı, Sudan'da savaş sırasında kadınların zorla kaybedilme olaylarını "Görünmez ve Duyulmamış" başlığıyla ortaya koymuştu. Raporda, savaşın başlangıcından Aralık 2024'e kadar yaklaşık 236 kız çocuğu vakasının takip edildiği ve 236 kız ve kadından 209'unun zorla kaybedildiği belirtildi. Gerçeğin rapordaki rakamlardan çok daha fazlası olduğu ifade ediliyor.

Bitti…