SİLVA İBRAHİM

Rakka- Kuzey ve Doğu Suriye’nin Rakka kentinde Zenubya Kadın Topluluğu Meclisi tarafından 27 Mayıs’ta “Çeşitlilikten gücümüz doğar… İş birliğinden irademiz şekillenir” sloganıyla Eşbaşkanlık Konferansı düzenlendi.

Mişwar Salonu’nda gerçekleştirilen konferansa Rakka, Tebqa ve Dêrazor kantonlarının meclis eş başkanları, Zenubya Kadın Topluluğu Meclisi üyeleri, Suriye Gelecek Partisi, Demokratik Birlik Partisi, Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi Kadın Konseyi, İç Güvenlik Güçleri, Suriye Kadın Meclisi, Demokratik İslam Kongresi ve Demokratik Toplum Konfederasyonu temsilcileri katıldı. Konferansa katılanlar, eşbaşkanlık sistemini  egemen erkek ideolojiye bir alternatif olarak ifade ederken aynı zamanda Suriye yönetiminde olan Heyet Tahrir el-Şam’a (HTŞ) bağlı cihatçı zihniyetlere de bir cevap olduğu belirtti.

‘Tüm Suriyeli kadınlar bu deneyimi yaşayabilirler’

Zenubya Kadın Topluluğu Üyesi Jiyan Derik, bölgede ilk kez eşbaşkanlık sistemi üzerine bir konferans düzenlendiğini belirterek konferansın Suriye ve tüm Ortadoğu’da eşbaşkanlık deneyiminin oluşturulmasında öncü olmasını dilediklerini ifade etti. Jiyan Derik, “Eşbaşkanlık sistemi başarılı bir sistem ancak Ortadoğu'da henüz hiçbir ülke bunu takip etmedi.  Suriye'nin bütün şehirlerindeki bütün Suriyeli kadınlar, haklarını korumak ve garanti altına almak için bu deneyimi yaşayabilirler" diye konuştu.

‘Konferans herkese bir yanıttır’

Şam'daki geçici yönetimin uygulamalarına değinen Jiyan Derik, cihadist HTŞ’nin yönetime geldiğinden bu yana yaptığı tek şeyin kadınların isimlerini tarih sayfalarından silmek olduğunu dile getirdi. Jiyan Derik, konuşmasına şu sözlerle devam etti:

“Kadınlara hükümette hiçbir rol verilmedi. Bunu yaparken Afgan modelini Suriye'de uygulamaya çalışıyorlar. Ancak bu konferans, kadınları görmezden gelen, onları kasten öldüren ve onları karanlığa ve köleliğe mahkûm etmeye çalışan herkese bir yanıttır. Herkes, kadınlardan yoksun herhangi bir yerin başarılı olamayacağının farkına varmalıdır."

‘Kadınlar inşada öncü olacaklar’

Ortadoğu’da gelinen noktada birlikte yönetime ihtiyaç olduğunu ifade eden Jiyan Derik, “Bu modelin uygulanmasına kadınlar öncülük edecek. Kadınlar tarihte ve toplumda öncü oldukları gibi, ilerleme ve inşada da öncü olacaklar. Bu nedenle, Zenubya Kadın Topluluğu Meclisi bu konferansı başlattı çünkü bu modelin toplumu birleştirecek ve yönlendirecek şey olduğuna inanıyor. En büyük yük kadınların üzerinde, çünkü toplumu ve ülkeyi güvenliğe götürecek olanlar kadınlar” şeklinde konuştu.

‘Kadınların iradesi ön plana çıkarılmalı’

Geçici yönetimin izlediği radikal zihniyetin kadınlar açısından kabul edilmez olduğunu vurgulayan Jiyan Derik, “Kadınlar Suriye'yi güvenliğe kavuşturmak için Özerk Yönetim Sistemini gösteriyor. Bunun Suriye halkının ve bileşenlerinin birliğini, kadınların özgürlük ve haklarını koruyan ideal bir model olduğunu düşünüyorum. Kadınların özgür iradesi ön plana çıkarılmalı çünkü güç birlikten gelir. Bu nedenle, kadın saflarını birleştirmek önemlidir ve bu, tüm Suriyeli kadınların kendilerini daha birleşik hissetmelerini ve davalarının bir olmasını sağlayacaktır" diye ifade etti.

‘Kadınların rolleri güçlenecek’

Rakka Kantonu Demokratik Toplum Örgütleri Konfederasyonu Eşbaşkanı Nisreen Hasan da eşbaşkanlık sisteminin Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın felsefesi ile ortaya çıktığına işaret ederek “Bu model, tüm Ortadoğu ülkelerinde uygulanmaya adaydır çünkü bu bölgenin bu modele her zamankinden daha fazla ihtiyacı var” şeklinde konuştu. Nisreen Hasan, eşbaşkanlık sisteminin hayata geçirilmesinin toplumda kadının rolünü güçlendirdiğine işaret ederek konuşmasına şöyle devam etti:

“21’inci yüzyıl, kadınların özgürlük yüzyılı olarak biliniyor çünkü kadınların öncülük ettiği devrimlere tanıklık edildi. Kadınlar Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi’nde, özellikle de son yıllarda IŞİD'den kurtarılan Tabka, Rakka ve ve Dêrazor kantonları gibi bölgelerde siyasi, ekonomik ve sosyal alanlarda adil katılım haklarını garanti altına alabildiler. Binlerce yıl süren marjinalleştirme ve rollerinin dışlanmasının ardından eşbaşkanlık sistemindeki konumları sayesinde toplumlarının ilerlemesinde öncü oldular. Kadınlar özyönetim sisteminin başarısında temel bir dayanak oldular.”

Toplumsal Sözleşme ve kadınlar

Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi’nde eşbaşkanlık sisteminin yasallaşması konusuna da değinen Nisreen Hasan, “Toplumsal sözleşme, eşbaşkanlık sistemini uygulamaya ve kadınların hayatın her alanına yüzde 50 oranında katılım hakkını garanti altına alan özel hükümler oluşturmaya odaklanmıştı. Bu, kadınların haklarını, varlıklarını koruma, onları kendilerine uygulanan her türlü şiddet, ayrımcılıktan koruma ve devrimlerinin kazanımlarını koruma ilkelerine dayanmaktadır” dedi. Nisreen Hasan, bu deneyimin dünyanın tüm ülkelerine yayılması umudunu da dile getirdi.

‘Konferans geçici yönetime mesajdır’

Zenubya Kadın Topluluğu Meclisi’nden Şehrazad El-Cesim de konferansın bölgede eşbaşkanlık sisteminin uygulanmasına ilişkin deneyim ve plan-program geliştirmek için gerçekleştirilen toplantıların ardından yapıldığını söyledi. Konferansın bölgede yaşanan zorluklara rağmen yapıldığını da ifade eden Şehrazad El-Cesim, “Konferans geçici yönetime bir mesajdır. Ayrıca yıllardır üzerinde çalıştığımız ve Suriye'de uygulamaya çalıştığımız hedeflerimiz için Ortadoğu için de bir model haline getirilmeli” dedi.

Şehrazad El-Cesim, Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesinde eşbaşkanlık sisteminin başarıyla     uygulandığına işaret ederek "Bu model bölgelerimizde ilk kez uygulandı. Her iki cinsiyetin de önemli siyasi ve ekonomik kararlar almasında adalet ve eşitlik sağlamayı başardı. Bu ortaklıkla Suriye'yi güvenliğe götürebileceğimize inanıyoruz" diye konuştu. Sistemin her iki cinsiyetin görüşlerine ilişkin farkındalık ve karşılıklı saygıya, ayrıca kadınların erkeklere tabi kılınması kavramını ortadan kaldıran ortak iş birliğine dayandığını açıklayan Şehrazad El-Cesim, uzun toplantılar ve seminerler sayesinde eşbaşkanlık sisteminin Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi’nde benimsenen bir yöntem haline geldiğini anlattı.

‘Eşbaşkanlık devrimin en önemli başarısıdır’

Şehrazad El-Cesim son olarak "Kadınlar, eşbaşkanlık sisteminin uygulanması için çok çalıştılar.  Bu deneyimin başarısını ve katılımcı bir yaşam tarzına dayalı olarak uygun şekilde uygulanmasını sağlamak için önemli çabalar sarf ettiler. Eşbaşkanlık sistemi Demokratik Ulus sisteminin ve Kadın Devrimi’nin en önemli başarılarından biridir. Eşbaşkanlık devrime dair yapılan fedakarlıkların, adalet ve eşitliği elde etmek için yorulmak bilmeyen mücadelenin ürünüdür" dedi.