EBÎR MUHEMED

Qamişlo - Dünya genelinde kadınların yüzde 27'si hâlâ şiddete maruz kalıyor. Dünyada gittikçe artan şiddete rağmen, hala bir sessizlik hakim. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Demokratik Yönetimi, kadın hareketleri ve örgütleri, şiddete karşı birçok çalışma yaparken, Kuzey ve Doğu Suriye’de Sara Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Örgütü Yönetimi Arzû Temo, yapılan çalışmaları ajansımıza anlattı.

Arzû Temo, Cizîr Kantonu'nda kadına yönelik şiddette geçen yıla oranla düşüş yaşandığını, bunun da sahadaki çalışmaların sonucunun iyi bir göstergesi olduğunu belirtti. Ancak Özerk Yönetim'in onayladığı aile hukukunun uygulanmaması nedeniyle Fırat bölgesinde hâlâ şiddet olaylarının yaşandığını ifade eden Arzû Temo, “Kadına yönelik şiddeti sınırlamak veya ortadan kaldırmak için mevzuat oluşturma ve buradaki ofislerimizi etkinleştirme konusunda çalışıyoruz. Şüphesiz ki toplumsal bazı gelenekler bizim için engel haline geliyor. Bunları değiştirmek de zaman alıyor” dedi.

Eşbaşkanlık sistemi

Arzû Temo, eşbaşkanlık sistemine dikkat çekerek şunları söyledi: "Rojava devriminde kadınlar hayatın her alanında yer aldı. Yıllar süren baskılardan sonra kurulan eşbaşkanlık sistemi, kadınların rolünün etkinleştirilmesine ve eşit haklara kavuşmasına zemin oluşturdu. Öte yandan Rojava Kadın Savunma Birlikleri'nin (YPJ) kurulması da hareket açısından tarihi bir adım oldu. Bu adımlar Ortadoğu'da kadının varlığının ve mücadelesinin göstergesi oldu.”

‘İdeolojik devrim büyük bir mücadele gerektirir’

Arzû Temo, Rojava’da ideolojik devrimin önemine vurgu yaparak şöyle devam etti: "İdeolojik devrim daha zordur. Çünkü binlerce yıldır sürdürülen ataerkil toplumsal gelenekler vardır ve bunların kısa sürede değiştirilmesi zordur. Kadını küçümsemek, haklarını baskı altına almak toplumun ilerlemesini engelliyor. Bizler değişimin sağlanması için sadece kadınları hedef almıyoruz, seminerler, eğitimler ve toplantılarla her iki cinsiyet birlikte eğitiliyor.”

‘Kadına yönelik şiddette yeni yöntemler deneniyor’

Kadına yönelik şiddetin birçok yönteminin olduğunu ifade eden Arzû Temo, şiddetin sadece fiziki şiddet olmadığını belirterek, şiddet türlerini şöyle sıraladı: "Şiddetin dil, cinsel, zihinsel, ekonomik, sosyal vb. pek çok türü var. Kuzey ve Doğu Suriye'de kadınların karşılaştığı şiddet biçimlerinden biri; Türk devletinin kadınlara, özellikle de öncü kadınlara yönelik sistematik saldırıları. Her gün kadınlar Türk uçakları tarafından şehit ediliyor, düşman tarafından kadınları yok etme girişimleri yapılıyor. Ayrıca Şam hükümeti uzun süredir kadınlara yönelik baskı politikası yürütüyor. Kadınlar için en güvenli yerin aile olması gerektiği bir dönemde kadınlar aile tarafından şiddete maruz kalıyor. Aynı zamanda işgal altındaki bölgelerde gerçekleştirilen demografik değişim ve kadınların zorunlu göçü de şiddet biçimlerinden biridir. Yüzbinlerce kadın göçe zorlandı, kamplarda çadırlarda yaşamaya zorlandı. Bölgeye uygulanan ambargonun yanı sıra kadınlar çadırlarda da büyük zorluklar yaşıyor.”

Ekonomik şiddete karşı kadınların mücadelesi

Arzû Temo, Kuzey ve Doğu Suriye'de kadınların ekonomik şiddete karşı kolektif ve ortak çalışmayla mücadele ettiğini vurgulayarak, şöyle konuştu: "Kuzey ve Doğu Suriye'de Özerk Yönetim, kadın hareketleri ve örgütleri tarafından kadınlara yönelik onlarca özel proje oluşturuldu. Yüzlerce kadın geçim ihtiyaçlarını karşılamak için kooperatif kurmaya başlıyor. Bunun dışında her gün kadınlara özel bağımsız projeler açılıyor.”

Kadın örgütlerinin rolü

Arzû Temo, şiddetin ortadan kaldırılmasını bir sorumluluk olarak gördüklerini ifade ederek konuşmasına şöyle devam etti: "Artık çok sayıda kadın şiddeti kabul etmiyor, şiddete uğrayan onlarca kadın haklarını aramak için bize başvuruyor. Kadın hareketleri ve örgütleri bölgedeki tüm kadınların korunması için büyük bir mücadele sürdürüyor. Bunlardan biri de buradaki kadın hareketinin şemsiyesi olarak görülen Kongra Star. Yine Sara Örgütü ve Zenubya Kadınlar Topluluğu var. Özellikle Sara Örgütü kadın davalarını takip edip, çözüme kavuşturuyor. Özerk Yönetim tarafından kadınları destekleyen yasalar kadınların korunmasına yardımcı oluyor."

Tüm kadınlar özgürleşene kadar mücadelelerinin süreceğini belirten Arzû Temo, "Rojava'daki kadın devrimimizin birçok kazanımı var, bu kazanımların korunması ve kadına yönelik her türlü şiddete karşı tüm kadınların mücadele etmesi gerekiyor” dedi.