RAFIF ESLEEM

Gazze- İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları sivil yerleşim alanlarını, altyapıyı ve sağlık tesislerini hedef alarak büyük bir yıkıma yol açtı. 2023 yılının Ekim ayında başlayan bu saldırılar, özellikle Gazze’nin kuzeyinde yoğunlaştı ve civar mahalleleri büyük oranda tahrip etti. Hava, füze saldırıları ve top atışları sonucu binlerce sivil evsiz kaldı, birçok hastane, okul ve eczane kullanılamaz hale geldi. Bu dönemde, sağlık hizmetleri büyük bir krizle karşı karşıya kaldı. Hekimler, hemşireler ve eczacılar, ağır hasar görmüş tesislerde hayatta kalmaya çalışan hastalarına hizmet verebilmek için ellerinden geleni yapıyorlar, ancak her geçen gün saldırıların etkisiyle bu çabalar daha da zorlaşıyor.

‘Yıkılan duvarları ve her yerin yandığını görünce şok oldum’

İsrail güçleri tarafından tamamen tahrip edilen ve yakılan Al-Taqwa Eczanesi'nin yıkıntıları arasında kalan Eczacı Maha Al-Maghari, Gazze Şeridi'ndeki üç büyük mahalleye hizmet veren merkezi bir eczane olarak kendini yeniden inşa edebilmek ve daha önce hastalarına sağladığı hizmetlerin bir kısmını sunabilmek için çabalıyor. Maha Al-Maghari, “Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki eczanemin yıkıldığı haberini aldığımda başlangıçta tamir edilebilecek bir hasar olduğunu düşündüm. Ancak yıkılan duvarları ve her yerin yandığını görünce şok oldum” dedi.

‘Eczaneler kasıtlı olarak yakıldı’

İsrail güçlerinin Gazzelilerin tedavi görmesini engellemek için şehir merkezindeki eczanelerin tamamını kasıtlı olarak yaktığına dikkat çeken Maha Al-Maghari, “İnsanların tedavi almasını engellemek istediler. Doktorların çalıştıkları binaları, mobilyalarını ve ekipmanlarını da tahrip ettiler. Bu yıkımın içinde enjeksiyon odaları, tansiyon, şeker, kilo ölçüm cihazları gibi çok önemli cihazlar vardı. Hastaların sürekli ihtiyaç duyduğu ilaçlar da yok oldu, özellikle kronik hastalıkları olanların tedavisi için gerekli olanlar…" diye belirtti. 

Maha Al-Maghari, Gazze Şeridi'ndeki eczanelerin çoğunun roket saldırılarından dolayı ciddi hasar aldığını dile getirerek, “İlaçları molozların altından çıkardık ve bazılarını ana yolda kurduğumuz çadırlara bazılarını da yenilediğimiz eczanelere taşıdık. Şehir kuşatma altında ve çok az miktardaki ilaçları depolayabildik. Evimdeki ahşap rafları, bölmeleri ve mobilyaları eczaneye taşıdım ve yıkılmaya yüz tutmuş duvarlara yerleştirdim” şeklinde konuştu. 

Kronik hastalar tedaviye ulaşamıyor

Gazze Şeridi'nde ilaç sıkıntısından en çok etkilenen kesimlerin hamile kadınlar, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve yaralılar olduğunu söyleyen Maha Al-Maghari, "Yüksek tansiyon ve diyabet gibi hastalıklar için gerekli ilaçlar artık bulunamıyor. Bu ilaçların eksikliği kalp krizine ve uzun vadede ölüme yol açabilir. Aynı sorun çocuk ilaçları, yanık tedavileri ve genel olarak cilt hastalıkları için de geçerli. Bunların bazı türleri, Gazze'deki savaştan bu yana yeni ortaya çıktı ve tedavi edilemez hale geldi” ifadelerinde bulundu.

Hastaların durumu kötüleşiyor

Maha Al-Maghari, Gazze Şeridi'ndeki pek çok hastalığın ortaya çıkmasının sebeplerinden birinin, yetersiz beslenme, konserve gıdalara bağımlılık, ciddi su sıkıntısı ve temizlik ürünlerinin fiyatlarındaki büyük artış veya belirli zamanlarda piyasada bulunmaması olduğunu düşünüyor. "Bu durum insanların kişisel hijyenlerini sağlamalarını engelliyor” diyen Maha Al-Maghari, ayrıca hastaların sağlığını iyileştirecek besin takviyelerinin eksikliği durumu daha da kötüleştirdiğini aktardı. 

‘İlaç eksikliği var’

Nasr, Şeyh Rıdvan ve Al-Jalaa'nın merkez bölgelerine hizmet veren Al-Taqwa Eczanesi'ndeki hasarın önemli olduğunu bir kez daha vurgulayan Maha Al-Maghari, “Bu bölgeler, yüksek nüfus yoğunluğu ve aşırı kalabalığıyla tanınmasının yanı sıra, diğer yerleşim bölgelerinden gelen çok sayıda kişiye de hizmet veriyor. Dolayısıyla, eczanenin stratejik konumu göz önüne alındığında, kapatılması bölge halkına ciddi zararlar verecektir” uyarısında bulundu. Eczanesinin savaş öncesinde Gazze halkının ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla büyük miktarda ilaç ithal ettiğine dikkat çeken Maha Al-Maghari, sözlerini şöyle tamamladı:

"Ancak, artan fiyatlar ve tedaviye ihtiyacı olan ama bunu karşılayamayan vatandaşların içinde bulunduğu ağır maddi durum göz önüne alındığında, artık sadece sınırlı sayıda tedarikçiyle çalışabiliyorum. Büyük kayıplar yaşadım ve ihtiyaç duyulduğunda onlara nasıl yardım edebileceğimi sürekli düşündüğüm için hastalar karşısında sürekli bir utanç duygusu yaşıyorum. Eczanem, diğer eczanelerde bulunması zor olan her türlü ilacı satan, bilinen bir yerdi. Ama şu anda çalışmak çok zor. Hastalar eczaneye girdiğinde, ihtiyaç duydukları ilaçların çoğunu bulamıyorlar. Yine de çabalıyorum. Savaş sırasında tüm doktorların mümkün olduğu kadar çok hayat kurtarmak için hastalara tıbbi hizmet vermeye devam etmesini umuyorum."