BM Genel Kurulu’ndan İran’a insan hakları eleştirisi

BM Genel Kurulu’nun üçüncü komitesi, İran’daki idamlar, protestocuların bastırılması ve kadın ile etnik grupların haklarının ihlali nedeniyle ülkeye karşı bir karar tasarısını kabul etti.

Haber Merkezi- Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun üçüncü komitesi, İran’a karşı insan hakları ihlallerini kınayan bir karar tasarısını çoğunluk oyuyla kabul etti. Tasarı, İran’daki idamların artışı, protestocuların bastırılması ve kadın ile etnik grupların haklarının ihlali konularını eleştiriyor.

Karar tasarısı, 79 oyla kabul edilirken, 28 oyla reddedildi ve 63 oy çekimser kaldı. Kanada tarafından önerilen tasarıda, zorla alınan ifadelerle gerçekleştirilen idamlar ve adil yargılama haklarının göz ardı edilmesi özellikle vurgulandı.

Tasarı, İran’da idamların özellikle Beluclar, Kürtler ve Araplar gibi etnik gruplara yönelik orantısız şekilde uygulandığını belirtiyor ve Afgan vatandaşlarında da idam sayısının arttığına dikkat çekiyor.

Ayrıca, tasarı İran hükümetini idam uygulamalarını sonlandırmaya yönlendirmesi için çağrıda bulunuyor ve çocukların idamı, idamların gizli yapılması, cenazelerin ailelere teslim edilmemesi ve idamın protestoları bastırmak amacıyla kullanılması gibi ihlallere dikkat çekiyor.

İdam baskı aracı olarak kullanılıyor

Tasarıda ilk kez “sınır ötesi baskılar” da ele alınarak, muhalifler, gazeteciler, insan hakları savunucuları ve onların ailelerinin yurt dışında tehdit, siber saldırı ve benzeri yollarla hedef alındığı belirtiliyor. İran’ın eleştirileri susturmak amacıyla bu aileleri baskı ve korkutma aracı olarak kullandığı vurgulanıyor. Karar tasarısı ayrıca, Ukrayna uçağı mağdurlarının aileleri ve 2022 protestolarının ardından kalanların aileleri ile ilgili endişeleri de dile getiriyor.

Kadın haklarına yönelik ihlaller

Kadın haklarına yönelik ihlaller de tasarıda yer alıyor; zorunlu örtünme, hedefli kadın baskısı, katliamlar, çocuk yaşta evlilikler ve aile içi şiddet gibi uygulamalar eleştiriliyor. “Ahlak ve Tesettür Yasası” ise temel özgürlükler için ciddi bir tehdit olarak tanımlanıyor.

İran’a çağrı

Son olarak karar, İran hükümetine BM insan hakları mekanizmalarıyla işbirliğini artırma, özel raportörleri ve hakikat komitesini kabul etme çağrısında bulunuyor. İran’dan ayrıca iç hukukunu uluslararası yükümlülüklerle uyumlu hale getirmesi isteniyor. Tasarı, gelecek ay BM Genel Kurulu’nda nihai onaya sunulacak ve üçüncü komitenin kararına göre İran’daki insan hakları durumu bir sonraki oturumda da ele alınmaya devam edecek.