Bitmeyen yas: Madımak Katliamı

Sivas’ta 2 Temmuz 1993 tarihinde 33 aydın vahşice katledildi. Madımak Katliamı’nın üzerinden tam 28 yıl geçti. Madımak geride bitmeyen bir yas bıraktı bir de yerini bulmayan “adalet”! Türkiye’nin birçok noktasında eylemler olacak. Ayrıca katliamın gerçekleştiği yere yapılacak yürüyüşte katledilenler anılacak.

SARYA DENİZ

Haber Merkezi -  2 Temmuz bir katliam tarihi olarak Türkiye’nin hafızalarına kazındı. 33 can Sivas’ta Madımak Oteli’nde yakılarak katledildi. 33 can… 33 insan… kadın, erkek, çocuk, aydın, yazar, sanatçı…

O gün, Pir Sultan Abdal Şenliklerine katılmak için aydınlar, sanatçılar ve şairlerden oluşan bir grup, dört günlük şenlik programına katılmak için Sivas'taydı.

Muhibe Akarsu (35 yaşında, misafir), Muhlis Akarsu (45 yaşında, sanatçı), Gülender Akça (25 yaşında, sanatçı), Metin Altıok (52 yaşında, şair, yazar), Ahmet Alan (22 yaşında, sanatçı), Mehmet Atay (25 yaşında, gazeteci), Sehergül Ateş (30 yaşında, sanatçı), Behçet Aysan (44 yaşında, şair), Erdal Ayrancı (35 yaşında, yönetmen), Asım Bezirci (66 yaşında araştırmacı, yazar), Belkıs Çakır (18 yaşında, sanatçı), Serpil Canik (19 yaşında, sanatçı), Muammer Çiçek (26 yaşında, aktör), Nesimi Çimen (67 yaşında, şair, sanatçı), Carina Cuanna (23 yaşında, Hollandalı gazeteci), Serkan Doğan (19 yaşında, sanatçı), Hasret Gültekin (23 yaşında şair, sanatçı), Murat Gündüz (22 yaşında, sanatçı), Gülsüm Karababa (22 yaşında, sanatçı), Uğur Kaynar (37 yaşında, şair), Asaf Koçak (35 yaşında, karikatürist), Koray Kaya (12 yaşında, çocuk), Menekşe Kaya (17 yaşında, sanatçı), Handan Metin (20 yaşında, sanatçı), Sait Metin (23 yaşında, sanatçı), Huriye Özkan (22 yaşında, sanatçı), Yeşim Özkan (20 yaşında, sanatçı), Ahmet Özyurt (21 yaşında, sanatçı), Nurcan Şahin (18 yaşında, sanatçı), Özlem Şahin (17 yaşında, sanatçı), Asuman Sivri (16 yaşında, sanatçı), Yasemin Sivri (19 yaşında, sanatçı), Edibe Sulari (40 yaşında, sanatçı), İnci Türk (22 yaşında, sanatçı) hepsi Madımak Oteli’ndeydi.

33 kişinin en yaşlısı 66 yaşındaki Asım Bezirci, en genci ise folklor gösterisi için Sivas'a giden 12 yaşındaki Koray Kaya'ydı.

Nasıl başladı?

Katliamdan iki gün önce dini referanslı kişiler Sivas’ta bildiri dağıttı. Bildiride Aziz Nesin'in o sırada başyazarı olduğu Aydınlık gazetesinde yayımlanan Salman Rüşdi'nin "Şeytan Ayetleri" kitabından bahsedildi ve Aziz Nesin hedef gösterildi. Bildiride aynı zamanda Sivas Valisi Ahmet Karabilgin'in şenliklere ev sahipliği yapması eleştirildi, Aziz Nesin için "Şehirde adeta Müslümanlarla alay edercesine gezebilmektedir. Müslüman mahallesinde salyangoz satmaktadır" denildi.

Bu bildirinin ardından 2 Temmuz günü Cuma namazının ardından etkinliklerin yapıldığı kültür merkezinin önüne yürüyüş başlatıldı. Kente yeni dikilen “Halk Ozanları” heykeli yıkıldı. Bir grup eylemcide Valilik önünde Ahmet Karabilgin'i protesto etti. Eylemcilerin sayısı zaman ilerledikçe arttı. Öyle ki bir süre sonra Madımak Oteli’nde 15 bin kişi toplandı ve onlara kimse müdahale etmedi. Otelin önündeki araçlar ve sürüklenerek getirilen heykel ateşe verildi. Otelin camları kırıldı. En son da otel ateşe verildi. Yaşanan her an kameralar tarafından saniye saniye kaydedildi üstelik.  Kimse onlara engel olmadı. Katliamı gerçekleştirenlerin çok azı yargı karşısına çıktı. Yıllarca süren yargılamalar sonunda kamu vicdanını rahatlatacak cezalar da verilmedi. 

28’nci yılında anma

Bu yıl da katliamın 28. yıl dönümünde Türkiye’nin birçok noktasından Sivas’a gidilerek Madımak Katliamı’nda hayatını kaybedenler anılacak. Sabah saatlerinde Alibaba Mahallesi’ndeki Cemevi’nde toplanılarak 33 aydının fotoğraflarıyla katliamın gerçekleştirildiği yere yürünecek.

Kitlenin Madımak Oteli önüne karanfiller bırakmasının ardından burada konuşmalar yapılacak ve kayıplar için semah dönülecek. Anmadan sonra Sivas’ın Yıldızeli ve Şarkışla köylerinden E. Hüyük, Ortaköy, Beyyurdu ve Kavak köylerine gidilerek buradaki anıt mezarlar ziyaret edilecek.

Öte yandan Ankara Karşıyaka Mezarlığı’ndaki anıt mezarda 6 Temmuz günü ziyaret edilecek. Anmada hayatını kaybedenlerin mezalarına karanfiller bırakılacak. 

Yetkililer ne dedi?

Katliam sonunda Başbakan Tansu Çiller "Çok şükür, otel dışındaki halkımız bir zarar görmemiştir" açıklamasında bulundu. Dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise olayın münferit olduğunu savundu ve "Olay münferittir. Ağır tahrik var. Bu tahrik sonucu halk galeyana gelmiş... Güvenlik kuvvetleri ellerinden geleni yapmışlardır... Karşılıklı gruplar arasında çatışma yoktur. Bir otelin yakılmasından dolayı can kaybı vardır” demişti.

İçişleri Bakanı Mehmet Gazioğlu ise Aziz Nesin'i hedef gösterdi: "Aziz Nesin'in halkın inançlarına karşı bilinen tahrikleriyle halk galeyana gelerek tepki göstermiştir."

Madımak Oteli'ne ne oldu?

Otelin 'Utanç Müzesi' olması talep ediliyor. Ancak bu talep bugüne kadar kabul edilmedi.

Katliamı takip eden yıllarda otelin girişinde bir kebap lokantası açıldı. Bu, tepkilere neden oldu.

Lokanta, 2009 yılında taşındı. Otel ise kamulaştırıldı, yenilendi ve 2011'de Bilim ve Kültür Merkezi olarak kullanıma açıldı.