SOMA KERAMÎ

Ciwanro- İran’da kadına yönelik şiddet her geçen gün daha da artıyor. Zaten şiddetin sistematik olduğu ülkede kadınların yaşadıkları bir bir medyaya yansıyor.  

4 Temmuz günü, Rojhilat Kürdistan’ındaki Ciwanro şehri, korkunç erkek şiddet olaylarından birine tanıklık etti. 25 yaşındaki Mehri Abdulqaderî, daha önce defalarca tehdit edildiği eşi tarafından evine döndüğü gün asitli saldırıya uğradı. Olayda bir gözünü ve yüzünün bir kısmını kaybeden Mehri'nin 8 yaşındaki oğlu da annesini kurtarmaya çalışırken ellerinde ağır yanıklar oluştu.

Kadınlara yönelik şiddetin yaygın olarak yaşandığı bölgede şiddet olgusu toplumsal olarak kabul görüyor ve görmezden geliniyor. Asit saldırısına maruz bırakılan kadınların yüzde 70’inden fazlası evli kadınlardan oluşuyor ve fail çoğunlukla kadının evli olduğu erkek ya da yakın akrabaları oluyor.

Failler cesaretleniyor

Asit saldırılarında fiziksel yaralanmaların dışında kadınlar aynı zamanda toplumsal yaşamdan da dışlanıyor. Son saldırı, yalnızca Mehri'ye değil, hâlâ evinde güvende olamayan tüm kadınlara yönelik bir tehdit olarak görülüyor. Korkunun hâkim olduğu bir toplumda, bu sessizlik saldırganları cesaretlendiriyor. 

İran’da asit saldırıları ülkede çok eski zamanlara dayanıyor. Saldırılar kadını toplumsal yaşamdan silmek, cezalandırmak ve görünmez kılmak için kullanılan bir araç ve devletlerin bu şiddeti önlemede yetersiz kalması, kadınları “barışmaya” ya da “sabretmeye” zorlayan bir sistemin parçası.

Defalarca tehdit edildi

Saye Moradî, Mehri’nin eski komşularından biri ve yaşananlara tanıklık etti. Ona göre Mehri, daha önce defalarca tehdit edildiğini söylemişti. Hatta asitle tehdit edildiğini açıkça belirtmişti. Ancak ailesinin baskısı ve toplumun yargılayıcı tutumu nedeniyle ayrılmaktan vazgeçip evli olduğu erkeğin yanına dönmek zorunda kalmıştı. Olay günü, Mehri evli olduğu erkekle tartıştıktan sonra Yaver Salihî, elindeki asidi onun yüzüne ve bedenine fırlattı. Ağır yaralanan Mehri hastaneye kaldırıldı. Oğulları ise iki elinden ağır derecede yandı ve halen tedavi altında. Saye, çevredekilerin tepkisinden şikayetçi ve “Bazı insanlar, şiddetin kaynağı olan erkeği sorgulamak yerine, kadını suçladı” diyor. Ona göre bu zihniyet, şiddetin devam etmesini sağlıyor.

Ciwanro’dan Maria isimli bir kadın ise başka bir noktaya dikkat çekti ve “Asit bu kadar kolay nasıl elde edilebiliyor? Bu kadar tehlikeli bir madde neden kontrolsüzce satılıyor?” diye sordu.  

Suçun çok ortağı var 

Maria, asidin ticari kullanım dışında satılmasına tepki gösterirken “Asit, bir intikam aracı değil. Bunu satanlar da en az saldırgan kadar suçludur” dedi ve asit satışının sıkı denetime alınması gerektiğini vurguladı. Maria ayrıca resmi kurumların sessizliğinden şikâyet ederek, “Şehirde her yere kamera yerleştirilmiş ama suçlular izlenmiyor, olayın üzerinden zaman geçmesine rağmen hâlâ adli bir sonuç yok” şeklinde konuştu. Mehri’nin evli olduğu erkeğin hâlâ tutuklanmamış olması durumun ne boyutta olduğunu gösteriyor. Maria son olarak “Mehri yalnızca eşinin değil, hepimizin sessizliğinin sonucunda bu durumda. Eğer bugün onun arkasında durmazsak, yarın biz de bu çarkın parçası olabiliriz” dedi.