BAHARİN LEHİB

Afganistan – Taliban son günlerde özellikle Kabil’in batı bölgelerinde yeni bir korku dalgası estiriyor. Çok sayıda kadın, sokaklardan alıkonularak bilinmeyen yerlere götürülüyor. Bazı kadınların ailelerinin yanından zorla götürüldüğü belirtiliyor. Gözaltıların gerekçesi olarak Taliban tarafından resmi olarak “uygun ve şer’i örtünme kurallarına uymamak” gösterildi. Ancak tanıklar, kadınların büyük çoğunluğunun Taliban’ın dayattığı kıyafet kurallarına uygun giyindiğini anlatıyor.  

Kadınların akıbeti bilinmiyor 

Kimi görgü tanıkları, Taliban’ın kadınların bir filmi tercüme ettiğini fark etmesi üzerine gözaltıların başladığını aktardı. İki gün içinde yaklaşık 100 kadının gözaltına alındığı öğrenildi. Kadınlardan bazıları kefalet karşılığında serbest bırakıldı; ancak çoğunun akıbeti halen bilinmiyor. 

Kadınlar hak ihlallerine maruz kalıyor 

Taliban hapishanelerinden geçmişte serbest kalan kadınlar, içeride yaşadıkları korkunç insan hakları ihlallerini anlatıyor. Kadınlar sürekli fiziksel şiddet, cinsel saldırılar, çıplak bırakılma ve tehdit amaçlı video ve fotoğrafların çekilmesi gibi ihlallere maruz kaldıklarını belirtiyor. Bu uygulamaların amacı, kadınların yaşadıklarını kamuoyuna anlatmalarını engellemek. 

‘Amaç kadınların seslerinin bastırılması’ 

Taliban’ın kadınlara yönelik baskısı sadece sokakla sınırlı değil. Eğitim kurumlarının kapatılması, kadınların iş hayatına katılımının engellenmesi, güzellik salonlarının yasaklanması ve park gibi kamusal alanlarda bulunmalarının yasaklanması bu sürecin bir parçası. İnsan hakları savunucusu ve psikolog Yelda Ahmed, Taliban'ın kadınlara yönelik uygulamalarına karşı “Mücadele acıların ilacıdır. Kadın düşmanı Taliban rejimi iktidara geldiğinden bu yana ilk hedefi kadınlar oldu. Okulların ve üniversitelerin kapatılması, kadınların çalışmasının engellenmesi, sokaklardan sürülmesi ve örtünme zorunluluğu gibi uygulamalarla kadınların sesi bastırılmak isteniyor” şeklinde konuşuyor.  

‘Taliban direnişten korkuyor’ 

Yelda Ahmed, son dönemdeki gözaltıların bahane değil, doğrudan kadınların kamusal varlığını yok etme çabası olduğunu dile getirerek “Batı Kabil’deki kadınların çoğu, Taliban’ın zorunlu örtünme kurallarına uymalarına rağmen ‘başörtüsü kurallarına uymamak’ suçlamasıyla alıkonuldu. Taliban kadınların direnişinden korkuyor ve zaman zaman bu tür operasyonlarla onları sindirmeye çalışıyor” diyor.  

‘Kurtuluş direnişle mümkün’ 

Konuşmasının sonunda kadınların var olmak için kararlılığına dikkat çeken Yelda Ahmed, “Ben bir Afgan kadını olarak, bu ülkenin cesur kadınlarının direnişine inanıyorum. Son dört yılda kadınlar; zindan, işkence, tecavüz ve ölüme rağmen hem gizli hem açık biçimde mücadele ettiler. Afgan kadınları, Taliban’ın baskısından kurtuluşun ancak direnişle mümkün olduğunu biliyorlar. Çünkü mücadele, acıların ilacıdır” diye ifade ediyor.