Amed- İnsan Hakları Derneği (İHD) ve kayıp yakınlarının “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” talebiyle gerçekleştirdikleri eylemler sürüyor. İHD Amed Şubesi ve kayıp yakınları, eylemlerinin 856’ncı haftasında Koşuyolu Parkı’nda bulunan Yaşam Hakkı Anıtı önünde bir araya geldi. Eylemde, gözaltında kaybettirilen ve katledilenlerin fotoğrafları taşındı. Bu haftaki eylemde, 5 Temmuz 1991’de katledilen Halkın Emek Partisi (HEP) Amed İl Başkanı Vedat Aydın’ın failleri soruldu. Aydın’ın ailesinin yanı sıra siyasi parti temsilcileri ve insan hakları savunucuları da eyleme katıldı.

İHD Amed Şube Başkanı Ercan Yılmaz, suikasta uğrayan insan hakları savunucularını hatırlatarak, "İsmini andığımız yol arkadaşlarımız, Türkiye’nin demokratik bir sisteme kavuşması için mücadele yürüttüler. Kendilerini saygıyla anıyoruz” dedi.

Şükran Aydın: Ölüm kararını devlet verdi

Eylemde Vedat Aydın’ın eşi Şükran Aydın da konuştu. Şükran Aydın, "Ben evdeyken evden aldılar, onları gördüm, tanıyorum. Karar yukardan geldi, devletin kendisi verdi. Dönemin başbakanı, cumhurbaşkanı, genelkurmay başkanı... hepsinin haberi vardı. Hepsinin ortak kararıydı. 10 bin insanı bu şekilde kaybettiler. Bize göre suçlu 4-5 kişi değildir, devletin kendisi suçludur. Bugün diyorlar ki 'PKK silah bıraksın.' Biz de kimse ölmesin istiyoruz. Ama silah bırakmak yeterli değil. Devlet adına yetkililer çıkarak, ‘Bu kararı devlet verdi devletin parmağı içindeydi’ desinler. Biz görmesek de çocuklarımız ve torunlarımız bu belgeleri görmeli, devlet bunu kabul etmeli. PKK’nin silah bırakması yetmez. Devletten tazminat ya da para istemiyoruz. Biz devletin bunu kabul etmesini istiyoruz" dedi.

Veysi Aydın: Kürtler çok ağır bedeller ödedi

Vedat Aydın’ın kardeşi Veysi Aydın, "Kürtler çok ağır bedeller ödedi. 45 yıl boyunca silahlı mücadele verdiler. Bugün sonlandırma kararı aldılar. Bu kararı destekliyoruz. Barış, kabullenme ile sağlanabilir. Kürtlerin varlığını kabul etmeyenler 100 yıl sonra bu hatadan döndüler. Çocuklarımız, torunlarımız için özgür bir yaşam, kabullenme ve affetmeyle sağlanabilir. Devlet suçunu kabul etmeli. Biz de affedebilelim" diye belirtti.

DEM Parti Amed İl Eşbaşkanı Gülşen Özer de tüm kayıpların akıbetini sormaya devam edeceklerini belirtti.

Vedat Aydın’ın hikayesi

İHD Amed Şube Sekreteri Ömer Saman, Vedat Aydın’ın hikayesini okudu. Vadat Aydın’ın hikayesi şöyle: "Vedat Aydın, 1953 yılında Amed’in Bismil ilçesine bağlı Haciya Kurdan köyünde dünyaya gelir. 1979 yılında Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun olan Vedat Aydın, 12 Eylül 1980 askeri darbe döneminde tutuklanıp, 4 yıl hapis yatar. Aydın, 28 Ekim 1990 tarihinde Ankara'da gerçekleşen İHD 3’üncü Olağan Genel Kurulu'nda yaptığı Kürtçe konuşma nedeniyle tekrar tutuklanır. Hakkında açılan soruşturma kapsamında bir süre hapiste kalan Vedat Aydın, ardından 1991 yılı Haziran ayında yapılan Halkın Emek Partisi (HEP) İl Kongresi’nde Amed İl Başkanı seçilir.

5 Temmuz 1991 gecesi silahlı, elinde telsiz bulunan ve kendilerini polis olarak tanıtan kişilerce ‘ifaden alınacak' denilerek gözaltına alınır. Ailesi ve avukatlarının girişimlerine rağmen, emniyet tarafından gözaltına alındığı kabul edilmez. 7 Temmuz 1991 tarihinde, Xarpet ili Maden ilçesi yakınlarında bir köprü altında vahşice işkence edilmiş halde cesedi bulunur.

10 Temmuz 1991 tarihinde cenazesinin getirildiği Amed’de yüzlerce araçlık konvoy ve onbinlerce kişi tarafından karşılanır. Cenazeye katılanlara paramiliter güçler tarafından silahlı saldırı gerçekleşir. Saldırı sonucu en az 8 kişi yaşamını yitirir. Aralarında milletvekilleri ve gazetecilerin de bulunduğu yüzlerce kişi ise yaralanır.

İtiraflarıyla gündeme gelen JİTEM elemanı Abdülkadir Aygan’ın 2000’li yıllarda Aydın cinayeti konusunda verdiği bilgilere rağmen faillerin kimliği ‘tespit edilmez’. 2021 yılında ise Vedat Aydın cinayet soruşturması ‘zamanaşımı’ gerekçesiyle kapatılır.”