Mahabad- İsrail ile İran arasında karşılıklı saldırılar devam ederken, İran İslam Cumhuriyeti ülkede internet erişimini ciddi şekilde kısıtladı. Bazı eyaletlerde internet tamamen kesildi. Kesintiler, yalnızca bilgi akışını değil, halkın günlük yaşamını da olumsuz etkiledi etti.

Dünya genelinde internet erişimini takip eden NetBlocks organizasyonu, 18 Haziran’da yaptığı açıklamada İran genelinde internet erişiminin neredeyse tamamen kesildiğini doğruladı. Açıklamada, “Canlı veriler, İran genelinde internetin neredeyse tamamen kesildiğini gösteriyor. Bu durum, daha önceki küçük çaplı kesintilerin ardından ve İsrail’le yaşanan askeri gerginliğin hemen sonrasında yaşandı” denildi.

VPN bile yetersiz

Özellikle Rojhilat Kürdistan’ın Mahabad, Urmiye, Pîranşar, Bukan, Serdeşt ve Şeno gibi birçok şehrinde, VPN kullanımına rağmen herhangi bir internet bağlantısı kurulamadığı bildiriliyor. Sadece dış kaynaklı siteler değil, ülke içindeki sitelere ve hatta Google servislerine dahi erişim sağlanamıyor.

Kesintiler, banka işlemlerinden alışverişe, öğrenci sınavlarından idari işlere kadar birçok hayati faaliyeti durma noktasına getirdi. Özellikle bazı üniversitelerde, örneğin Azad Üniversitesi’nde dönem sonu sınavlarının internet üzerinden yapılması planlandığı halde, öğrenciler internet kesintisi nedeniyle sınavlara katılamadı.

Halk ekonomik krize sürükleniyor

İran’da halihazırda nakit para dolaşımı oldukça sınırlı ve hükümet, savaş öncesinde dahi nakit kullanımını büyük ölçüde kısıtlamıştı. Bu nedenle halk günlük ihtiyaçlarını büyük ölçüde banka kartlarıyla karşılıyordu. Şimdi ise kart sistemlerinin de aksaması, insanların geçimini doğrudan tehdit eden bir kriz yaratmış durumda.

Bilgi akışını engellemek baskının bir parçası

İnternetin tamamen kesilmesinin, halkın dış dünyaya bilgi aktarmasını engellemek amacı taşıdığı belirtiliyor. Bu internet kesintileriyle bağlantılı olarak son günlerde artan sayıda gözaltı ve ifade çağrısı, insan hakları ihlallerinin duyurulmasını neredeyse imkânsız hale getiriyor. Uzmanlar, internet karartmasının İran devleti tarafından bir baskı ve sindirme yöntemi olarak kullanıldığını ifade ediyor.

Gelen bilgilere göre, İrancell gibi büyük mobil iletişim şirketlerinin hatlarında da ciddi sorunlar yaşanıyor. Özellikle Bukan gibi şehirlerde, bu hatlar üzerinden yapılan aramalarda da bağlantı kopmaları ve erişim zorlukları rapor ediliyor.