İHD’den bakanlığa çağrı: Çağ dışı genelgeyi geri çekin

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 81 ilin müdürlüklerine gönderdiği “Toplumsal cinsiyet ve bazı kavramların kullanımı hk.” başlıklı genelgesine tepki gösteren İHD bakanlığa, “Çağ dışı genelgeyi geri çekin” çağrısında bulundu.

Haber Merkezi - Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, devlet kurum ve paydaşlarına “toplumsal cinsiyet” gibi kavramlardan kaçınılması yönünde uyarıda bulundu. Bu kapsamda bakanlığa bağlı 81 il müdürlüğüne ve merkezi teşkilatlarına “Toplumsal cinsiyet ve bazı kavramların kullanımı hk” başlıklı bir yazı gönderildi. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın konuya ilişkin açıklamasında, toplumsal cinsiyetin “biyolojik cinsiyetin ötesine geçen” bir inşa olduğu yönündeki bilimsel ve akademik literatür “tehdit unsuru” olarak tanımlanıyor.

Bakanlığın genelgesine tepkiler sürerken, İnsan Hakları Derneği (İHD) Kadın ve LGBTİ+ Komisyonu da bir açıklama yayınladı. “Toplumsal cinsiyet eşitlik mücadelemiz sürecek” başlığıyla kamuoyuna yapılan yazılı açıklamada genelgeye ilişkin, “Hem Uluslararası Sözleşmelere hem Anayasaya aykırı olup insancıl hukuka da tamamen aykırılık teşkil etmektedir” denildi.

‘Son derece tehlikeli’

Bakanlığın açıklamasının insan, kadın ve LGBTİ+ hakları açısından son derece tehlikeli ve çağ dışı bulduğunu belirten İHD, “Söz konusu açıklama başta anayasaya aykırıdır. Türkiye Cumhuriyeti devleti kendi Anayasasının 90. Maddesi ile Uluslararası Sözleşmelerin kanun hükmünde olduğunu hatta iç hukukla uluslararası hukukun çatışması hailinde uluslararası hukukun geçerli olduğunu açıkça belirtmiştir. Yani Bakanlık tarafından yapılan bu açıklama her şeyden önce Anayasanın 90. Maddesine aykırıdır” dedi.

Açıklamanın devamında şu ifadeler yer aldı: “Uluslararası Hukukun tarafı olan bir devletin her konuda ‘yerli ve milli’ kavramlarını öne çıkarması anlaşılmaz bir durumdur. Türkiye Cumhuriyeti devleti birçok Uluslararası Sözleşmenin tarafıdır ve Bakanlık tarafından yapılan bu açıklama sözleşmelerinin birçoğunun ihlali anlamına gelmektedir. Her şeyden önce CEDAW yani Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için yapılmış bir sözleşmedir. Türkiye bu sözleşmenin tarafıdır.

Her alanda ayrımcılığı yasaklayan birçok sözleşmenin altında Türkiye Cumhuriyeti devletinin imzası bulunmaktadır.

‘Uluslararası sözleşmeler yerle bir ediliyor’

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin sözleşmenin 14’üncü Maddesi temelinde cinsel kimlikleri nedeniyle farklı muameleye tabi tutulan kişilerin yaptığı şikayetler üzerine verdiği kararlar ve bu konuda oluşmuş içtihatlar da bulunmaktadır. İnsan hakları savunucusu kadınlar ve LGBTİ+lar açısından son derece tehlikeli bulduğumuz bu sözleşmeye karşı kendilerini insan hakları savunucusu demokrat olarak niteleyen toplumun tüm kesimlerinin tavır alması gerektiğini düşünüyoruz. Bu coğrafyamızdaki çeşitli bedeller ödeyerek kazandığımız bazı hakların tamamen elimizden alınması ve Uluslararası Sözleşmelerin yerle bir edilmesi anlamına gelmektedir.”

Bakanlığa çağrı

İnsan Hakları Derneği, açıklamanın sonunda, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nı yaptığı açıklamayı bir kez daha gözden geçirmeye ve geri çekmeye çağırırken; buna karşı olan tüm kesimlerin de ses yükseltmesini talep etti.