SERİN MUHAMMED

Halep- Türk devletinin cezaevlerinde 32 yıl süren tutsaklığın ardından özgürlüğüne kavuşan Kürdistan Özgürlük Hareketi’nden Lamia Osi, yaşadığı baskı, direniş ve dayanışma dolu yılları ajansımıza anlattı. Henüz 21 yaşındayken tutuklanan Lamia Osi, aradan geçen onlarca yıl boyunca kadınların iradesini kırmaya yönelik devlet politikalarına rağmen, “özgürlüğün kadınların sabrından doğduğunu” vurguladı. Cezaevlerinde kadın tutsaklarla birlikte direnişi büyüttüğünü belirten Lamia Osi, bugün hala Kürt halkının ve kadınların özgürlük mücadelesinin sürdüğünü ifade ediyor.

Lamia Osi, 1994 yılında, henüz 21 yaşındayken Türk devleti tarafından tutuklandı. Tutukluluğu süresince Sêrt, Amed, Sivas ve Şakran cezaevlerinde bulundu. Bugün 53 yaşında olan Lamia Osi, 32 yıl aradan sonra 6 Ekim 2025 tarihinde tahliye edildi. Halep’in Eşrefiye ile Şêx Meqsûd mahallelerinde halk tarafından zafer sloganlarıyla karşılanan Lamia Osi, ajansımıza cezaevi deneyimi ve diğer kadın tutsakların yaşadıklarını anlattı.

‘Kadınların iradesini kıramadılar’

Lamia Osi, tutuklandığı günlerle ilgili “1994 yılında Kürt toplumu hızla büyüyor ve gelişiyordu; kadın felsefesi yayılıyor, ufuklar genişliyordu. Tutuklandığımda on yoldaşım da benimle birlikte gözaltına alındı. Toplamda 67 ila 100 kişi arasında değişen bir grup tutuklandı; kimileri Özgürlük Hareketi’ne yeni katılmıştı, kimileri ise Kürdistan dağlarına gitmek üzere yoldaydı” dedi. Lamia Osi önce Sert Cezaevi’ne götürüldü, ardından yargılanarak 20 kadınla birlikte Amed Cezaevi’ne nakledildi ve burada iki yıl kaldı. Kadın tutukluların sayısının erkeklerden fazla olduğunu belirten Lamia Osi, “Türk devletinin politikası bastırma ve kadınların iradesini kırmaya dayanıyordu. Ancak başarılı olamadılar. Toplumun kadın tutsaklara bakışı olumsuz değil, aksine onları özgürlüğün, direnişin ve kararlılığın sembolü olarak görüyordu” şeklinde konuştu.

Sivas Cezaevi: ‘Kadınlar Cumhuriyeti’

İki yıl Amed’de kaldıktan sonra, “Kadınlar Cumhuriyeti” olarak tanımlanan Sivas Cezaevi’ne nakledildi. Lamia Osi, konuşmasına şu sözlerle devam etti:

“Orada biz kadınlar kendi aramızda bir grup kurduk; mücadelemizi ve düşüncemizi sürdürmek için okuyup tartışıyor, Türk işgal devletine karşı nasıl direnebileceğimizi planlıyorduk. Devlet ise buna özel baskı ve taktiklerle karşılık veriyordu. Her türlü baskıya rağmen, kendimizi geliştirmekten vazgeçmedik. Biz kadınlar, tıpkı Kürdistan dağlarındaki yoldaşlarımız gibi, Önder Abdullah Öcalan’ın fikirleriyle kendimizi eğitiyor ve güçlendiriyorduk.”

Pişmanlık dayatması

Zaman zaman Türk devleti yetkililerinin, tutsaklara “Özgürlük Hareketi’ne katıldığınız için pişman mısınız?” sorusunu yönelttiğini belirten Lamia Osi, yanıtlarına göre serbest bırakılıp bırakılmayacaklarına karar verildiğini ifade etti. Lamia Osi kendisi ve yoldaşlarının davalarına sadık kaldığını söyleyerek “Televizyonlarda bize Kürdistan Özgürlük Hareketi’nin bittiğini anlatan programlar izletirlerdi. Bu, moralimizi bozmak ve irademizi kırmak için yürütülen bir psikolojik savaştı” dedi.

Sivas Cezaevi’nden sonra Lamia Osi ve arkadaşları farklı cezaevlerine dağıtıldı. “Gruplar küçük hale geldiğinde onları ezmek daha kolay olur” düşüncesiyle hareket edildiğini anlatan Lamia Osi, yüz kişilik koğuşların 20 kişiye düşürüldüğünü belirtti ve “Fikrimize ve ideolojimize saldırdılar ama köklerimiz, Türk devletinin sökebileceğinden çok daha derin” dedi.

Kadın mücadelesine odaklandılar

2010 yılından sonra İzmir’deki Şakran Cezaevi’ne nakledilen Lamia Osi, burada her koğuşta sadece 12 kişi kaldıklarını anlattı:

“Burada özellikle kadın mücadelesine, kadının gücüne ve direnişini nasıl geliştirebileceğimize odaklandık. Bugün hala cezaevlerinde kadın mücadelesi sürüyor; çünkü özgürlük, kadınların sabrından doğar.”

Lamia Osi, 80 yaşında tutuklanan bir Kürt kadının sözlerini hiç unutmadığını söylerken şöyle devam etti:
“Yetkililer ona, ‘Bu yaşta neden Özgürlük Hareketi’ne katıldın?’ diye sordular. Kadın şu cevabı verdi: ‘Kürt olduğum için, çünkü siz Kürtlerden korkuyorsunuz. Biz kadınlar özgürlük yolunda nasıl yürüyeceğimizi çok iyi biliyoruz.’”

32 yıl boyunca cezaevinde kalan Lamia Osi, bugün hala hem kendisi hem de yoldaşlarıyla birlikte Kürt halkının özgürlüğü ve kadınların eşitliği için mücadelesini sürdürüyor.