Haber Merkezi- Cumartesi Annesi Emine Ocak’ın yaşamını yitirdiği duyuruldu. Cumartesi Anneleri X dijital medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Cesaretiyle, ısrarı ve kararlılığıyla hakikat ve adalet mücadelemizin en güçlü sesi Emine Ocak’ı kaybettik” ifadelerine yer verildi.

Emine Ocak’ın cenaze törenine ilişkin bilgilerin ilerleyen saatlerde duyurulacağı belirtildi.

Tedavi görüyordu

Emine Ocak, 20 Haziran’da solunum yetmezliğine bağlı kalp krizi geçirdi. Kalp krizi sonrası hastaneye kaldırılan 86 yaşındaki Emine Ocak’ın yoğun bakımda tedavi altında olduğu bildirildi.

Emine Ocak’ın sağlık durumu hakkında bilgi veren kızı Maside Ocak, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada annesinin yoğun bakım ünitesinde gözetim altında tutulduğunu duyurdu.

Emine Ocak kimdir?

Emine Ocak, 1995'te işkenceyle katledilen ve bedeni İstanbul Beykoz ormanlarında bulunup kimsesizler mezarlığına defnedilen Hasan Ocak’ın annesi. Emine Ocak, 30 yıldır oğlunun faillerinin açığa çıkması için adalet mücadelesi veriyordu. Emine Ocak, Galatasaray Meydanı’nda her Cumartesi yapılan oturma eylemlerinde en ön safta yer aldı, yaşadığı tüm baskılara rağmen adalet arayışını sürdürdü.

Tutsak edildi

Kaybedilen oğlundan haber almak için her kapıyı çalan Emine Ocak, Hasan Ocak’ın kaybedilişinin 10’uncu gününde dönemin İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Akın Birdal’ın Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde (DGM) 1995 yılında gerçekleşen duruşmasına katılır. Emine Ocak, mahkeme savcısı Nusret Demiral’a, “10 gündür oğlumu arıyorum. Oğlumu bulun” der. Bunun üzerine mahkeme “düzenini bozduğu” gerekçesiyle bir ay hapis cezası verir. Emine Ocak, bir ay boyunca Ulucanlar Cezaevi’nde tutuluyor.

Serbest kaldıktan sonra adalet mücadelesini sürdüren Emine Ocak, bu mücadele sonucunda oğlunun akıbetini öğrense de faillerin cezalandırıldığını göremeden yaşamını yitirdi.

‘Umudumu hiç kaybetmedim’

Emine Ocak, Dünya Kayıplar Günü’nde kaleme aldığı mektup, mücadelesinin tüm kesimlere nasıl ilham verdiğini anlatıyordu. Mektupta Hasan Ocak’ın kaybedilme sürecini anlatan Emine Ocak şöyle diyordu: “Bir boşluğun içindeydim, oğlumun başına ne geldiğinin belirsizliği yakıp kavuruyordu yüreğimi. Ama oğlumu aramaktan hiç vazgeçmedim. Oğlumu bulma umudumu hiç kaybetmedim. Hasan’ım kimsesiz değildi ama yapılan işkenceleri kimse görmesin diye Kimsesizler Mezarlığı’na gömmüşler.”

‘Kimse kaybedilmesin diye…’

Emine Ocak, 30 yıllık mücadelesinin nasıl başladığını ve kısa sürede başka kayıp yakınlarının da kendilerine katıldığını şu sözlerle anlatıyordu: “Kimsesizler Mezarlığı’ndan çıkardık Hasan’ımı. Sonra kayıp yakınları ve insan hakları savunucularıyla oturup, bir daha kimse gözaltında kaybedilmesin diye her cumartesi Galatasaray Meydanı’nda sessizce oturmaya karar verdik.

Bir Hasan kaybettim, bin Hasan kazandım

Bizim Galatasaray’da oturduğumuzu öğrenen başka aileler de yanımıza gelmeye başladı. Çok büyüdük Galatasaray’da. Birbirimize kardeş olduk, evlat olduk, arkadaş olduk. Sesimiz duyulmaya başladıkça, kayıplar da azaldı. Bizim mücadelemiz sayesinde daha fazla insan gözaltında kaybedilemedi. İnsanların yaşam hakkının güvencesi olduk.”

Emine Ocak, “Bir Hasan kaybettim, bin Hasan kazandım” sözleriyle dayanışmanın önemine vurgu yapmıştı.

Cumartesi Anneleri’nin Ağustos 2018'de gerçekleşen 700. hafta eylemi sert müdahaleyle dağıtıldı. Emine Ocak, 83 yaşında olmasına rağmen yere yatırılarak gözaltına alınmıştı. Emine Ocak’ın bu fotoğrafı dünya basını da dahil olmak üzere büyük tepkilere neden olmuştu.

Hasan Ocak

21 Mart 1995 günü Emine Ocak kızı Aysel'in doğum günü için o akşam evde balık yapıyordu. Oğlu Hasan telefon etmiş, eve her zamankinden erken geleceğini söylemişti.

Ocak ailesi Hasan'ın işkenceyle öldürülmüş bedeninin İstanbul Beykoz ormanlarında bulunup Kimsesizler Mezarlığı’na gömüldüğünü 15 Mayıs 1995 günü öğrendi.

Gözaltına alınmasının ardından Hasan Ocak'tan haber alınamayınca ailesi, arkadaşları, insan hakları savunucuları Türkiye'de ve Avrupa'da "Hasan Ocak nerede?" sorusunun yanıtını açlık grevleri dahil her yola başvurarak aradılar. Ocak ailesi oğullarını bulmak için 58 gün boyunca çalmadık kapı bırakmadı. Anne Emine Ocak oğlunu sordukça dövüldü, gözaltına alındı, hapse atıldı.

Köylüler Hasan Ocak'ın cansız bedenini gözaltına alınmasından beş gün sonra 26 Mart 1995'te Beykoz Buzhane Köyü Dedeler Mevkii'nde görmüşlerdi.

Hasan Ocak'ın cansız bedenini Buzhane köyünde görenlerin Jandarmaya haber vermesiyle durum Beykoz Cumhuriyet Savcılığı'na intikal etti; parmak izi alındı, fotoğrafları çekildi, kan örnekleri alındı, İstanbul Emniyet Müdürlüğü ve ilçelere parmak izi gönderildi. Ancak bu bulgularla kimlik tespiti yapılmadı.

Ailesi, 15 Mayıs 1995'te Adli Tıp Kurumu kayıtlarından Hasan'ı teşhis etti. Ölüm nedeni tel veya iple boğulma olsa da, yüzü tanınmaması için parçalanmış ve vücudunun her yerinde işkence izleri fotoğraflanmıştı.

Aile, tanıklara da başvurarak, Hasan Ocak'ın en son Terörle Mücadele Şubesi'nde görüldüğünü duyurdu. Otopsi raporu da Ocak'ın boğularak öldürüldüğünü ortaya koydu. Ailenin suç duyuruları sonuçsuz kaldı, failler bulunamadı.

AİHM Türkiye'yi mahkum etti

Anne Emine Ocak'ın başvurusuyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye'yi yaşam hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle Temmuz 2004'te Ocak ailesine 25 bin Euro manevi tazminata mahkum etti.

AİHM kararında, etkin soruşturma yürütülmediğini, Ocak'ın İstanbul Terörle Mücadele'de tutulduğunun kesin bir şekilde kanıtlanamayacağını, güvenlik kuvvetlerince öldürüldüğünün kanıtlanabilir olmadığını ve somut olgulara dayanmadığını bildirdi.

Galatasaray Meydanı ve Cumartesi Anneleri

Galatasaray'da her cumartesi saat 12.00'de "Kayıplar son bulsun, kayıpların akıbeti açıklansın, sorumlular bulunsun ve yargılansın" talepli Cumartesi Anneleri/İnsanları oturmaları Hasan Ocak'ın ve yine Hasan Ocak gibi gözaltında kaybedilen Rıdvan Karakoç'un cansız bedeninin bulunmasıyla 27 Mayıs 1995'te başladı.

Hasan Ocak 13 Nisan 1965'te Dersim’de doğdu, öğretmendi, çay ocağı işletiyordu.