Yoksulluk derinleşti: Kadınlar işsiz bırakıldı
Kadın işçiler 2021’e işsizlik, güvencesizlik, borç ve yoksullukla girdi. Korona salgının yarattığı kriz en çok kadınları etkiledi. Dünyada milyonlarca kadın, işsiz kaldı. Türkiye’de de kadınlar açlıkla baş başa bırakıldı.
Haber Merkezi- Korona salgınının sonuçlarına cinsiyet temelli bakıldığında tabloda, kadınlar en çok yıprananlar arasında yer alıyor. Kadınlar sadece iş yerlerinde değil evlerinde de daha çok yükün altına girmek zorunda kalıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (İLO) göre 632 milyon kadın işçi pandemi ile mücadele ediyor. Türkiye özelinde kadınların iş gücüne katılması açısından oranlar ciddi anlamda azaldı.
Kadın istihdamı Türkiye’de yıllardır sorunlu bir alan. AKP’nin iktidara geldiği 2001 yılından bu yana kadın istihdam oranları beklenenin hep altında oldu. Hükümetin her an dozunu arttırdığı muhafazakar politikaları kadını eve hapsetme yönünde ilerliyor.
1 milyon kadın daha işsiz kaldı
Verilere göre Türkiye’de pandeminin başladığı mart ayından bu yana 10 milyondan fazla insan işsiz kaldı. İşsizlikten en çok kadınlar etkilendi. Kadın istihdamında rekor daralma yaşandı ve 1 milyon kadın daha pandemi döneminde işsiz bırakıldı. Kadın istihdamı son bir yılda yüzde 11.9 azaldı. Bu dönemde kadınların çalışma biçimleri de değişti. Kadınların genellikle çalıştığı başta sağlık, yaşlı ve engelli bakım hizmetleri, sosyal hizmetler, ev ve yemek hizmetleri, eğitim, gıda ve perakende hizmetleri gibi sektörlerdeki mesai saatleri arttı ve çalışma koşulları daha zorlayıcı hale geldi. Kadınların yoğun çalıştığı sektörlerde kayıt dışı çalışanların oranı da hâlâ çok yüksek.
Kadınlar tehdit ediliyor
Fabrikada çalışan kadınların durumu ise daha da ağırlaştı. İşten çıkarma, baskı ve tehditler bu dönemde daha da arttı. Pandemi de işten çıkarmalar yasaklandı. Ancak işçiler patronlar tarafından KOD 29 ile işten atılmakla tehdit ediliyor. İşten çıkarmanın istisnası KOD 29, işçiler için onur kırıcı bir tehdit. İşçiler pandemi sürecinde bu kodla işten çıkarma tehdidinin arttığını, “namussuzluk, ahlaksızlık, cinsel suçlar, ailenin ve iş arkadaşlarının yüzüne bakamaz hale gelme” olarak tanımlanıp bir silah olarak kullanıldığını anlatıyorlar.
KOD 29 nedir?
Patronlar işten çıkardığı işçiler için sosyal güvenlik kurumuna 10 gün içinde işten ayrılış bildirgesi vermek zorunda. İşçiyi hangi gerekçe ile işten çıkardığını da kod numarasıyla işaretliyor. KOD 29, işçinin “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller (davranışlar)” sergilediği gerekçesiyle iş akdinin fesih edildiğini gösteriyor. Patronlar bu maddeyi tazminat ödememek ve işten çıkarma yasakları süresince istediği gibi işçi çıkarmak için kullanıyor. KOD 29 ile işten çıkarılanlar işsizlik ödeneğinden de faydalanamıyor.
Kadınlar için bu kodla işsiz bırakılma eve geri döndüklerinde şiddet görmeleri anlamına geliyor. Kadın işçiler pandeminin başladığı Mart ayından bu yana her zamankinden daha yoğun işten atılma tehdidi aldıklarını ve cinsel taciz olaylarının da artış gösterdiğini ifade ediyorlar.