RONÎDA HACÎ

Amûdê – Gelişen teknolojiye rağmen kadınlar unutulmaya yüz tutmuş geleneklerden vazgeçmiyor, yaşatmak içinde elinden geleni yapıyor. Bunlardan biri de teşî (öreke) geleneği. 7 çocuğu olan 61 yaşındaki Rifa Eli Hesen de bu geleneği yaşatanlardan. Kuzey ve Doğu Suriye’nin Amûdê kentine bağlı Uzelmer köyünde yaşayan Rifa, kemik hastalıklarının önüne geçmek için döşek, yastık ve seccade yapıyor. Teşî geleneğini annesinden öğrendiğini söyleyen Rifa, “Tarihi eşyaların evin içinde olması değerlidir. Teşîye baktığımda annem ve kadınların bir araya gelerek klamlar söyledikleri günler aklıma geliyor” diyor.

“Sırt ağrılarının ilacı yün döşekler”

Kültürüne sahip çıkmayan bir toplumun erime ile karşı karşıya kaldığını belirten Rifa, “Günümüzde yeni nesil eski ve tarihi malzemeleri kullanmayı bilmiyor. Hazır şeylere alışmışlar. Bu durum olumsuz anlamda topluma etki ediyor” diye belirtiyor. Günlük olarak teşîyi aşkla eline aldığından söz eden Rifa, yaptığı döşekleri hala kullandığını kaydediyor. Sırt ağrılarının ilacının yün döşekler olduğuna dikkat çeken Rifa, eskiden hastalıkların az olmasının nedeninin de el ile yapılan doğal şeyler olduğunu ifade ediyor.

Rifa’dan geleneklerin yaşatılması çağrısı

Evinde birçok eski malzeme bulunan Rifa, kadınlara seslenerek, hazır şeylere değil el ile yapılan malzemelere yönelmelerini istiyor. Rifa son olarak kadınlara anne ve babalarının geleneklerine sahip çıkmaları yönünde de çağrı yapıyor.