SORGUL ŞÊXO

Hesekê - Toplumun kendisini inşa ettiği temel sistemlerden biri de ekonomi. Topluluğun tüm cinsiyetleri gece gündüz birlikte çalışırlar ve verdikleri emeğe göre ücret alırlar. Kuzey ve Doğu Suriye’de kadınların, evli olduğu erkeğe, babaya, erkek kardeşe ve hiç kimseye muhtaç olmadan sahip oldukları özerk bir ekonomileri var. Burada kadınlar kendi başına çalışıyor ve emeğinin karşılığını alıyor.

Kongreya Star Kadın Ekonomisi Komitesi, son yıllarda kuruldu ve kadınların faydalanacağı birçok proje hayata geçirdi. Bu projeler bölgenin hava ve doğa koşullarına göre farklılık gösteriyor. Örneğin, Cizre Bölgesi’nde birçok köy ve ilçe tarım, hayvan bakıcılığı, yapılıyor. Eştar adı verilen kadın fırınları açılmış ve çalışmaları düzenli bir şekilde yürütülüyor. Til Temir ilçesinin halkı ve köylülerinin ihtiyaçlarına göre 3 tane sac ekmeği (Nanê Sêlê) fırını açıldı. Buradan Kizwanan Dağı, Sirk El-Ihêmr köyü ve ilçede dağıtılıyor. Bu proje bir anlamıyla ekmek sorununu da ortadan kaldırıyor.

Kadınlar özerk ekonomilerini oluşturuyor

İlçenin batısındaki Sikr El-Ihêmr köyünde bulunan Kadın Ekonomi Komitesi, aynı zamanda ateş hattındaki köylerde Eştar projesini başlattı. Bu proje ve çalışma hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak için açılışına katıldık. Açılışta konuşan Kadın Ekonomi Komitesi Yöneticisi Zehra Mihemed, sac ekmeği Eştar projesinin savaş koşullarında açılmasının bir başarı olduğunu belirtti.

Zehra Mihemed, “Sikr El-Ihêmr köyü Türk devletinin bombardımana maruz kalıyor ve ateş hattına düşüyor. Yine de köyün kadınları cesaretliler. Bizim amacımızda toplumlarına hizmet edebilmeleri için kadınlara el uzatmaktır. Tabi en önemli amacımız kadınların özerk bir ekonomilerinin olmasını sağlamaktır.  Kadınları güçlendirdiğimiz oranda saldırılara cevap oluruz” diye konuştu.

Ailelerin yükü hafifledi

Proje üyesi Hekuma Hesen de köylerinin ekmek konusunda sorun yaşadığını belirterek, ekmeğin haftada bir köylerine geldiğini söyledi. Ekmeğin ailelere yetmediğini ifade eden Hekuma Hesen, ailelerin çoğu zaman aç kaldığını belirtti. Kadın Ekonomi Komitesi’nin kendilerine destek vermesi sonucu bu projeyi hayata geçirdiklerinden söz eden Hekuma Hesen, “Birçok ailenin yükü hafifledi. Bu aileler komiteye çok teşekkür ediyor. Bu projenin en önemli yanı kadınlar artık para anlamında erkeklere muhtaç olmayacak” dedi. Birçok kadının bu tür projelerden faydalandığını ve güçlendiğini dile getiren Hekuma Hesen, kadınların kendi ayakları üzerinde durabildiğine dikkat çekti. Ateş hattından olduklarını hatırlatan Hekuma Hesen, olası bir saldırıda da köy sakinleri ve savaşçılar için ekmek yapmaya devam edeceklerini söyledi.

Günde 400-500 ekmek yapıyorlar

Üye sayısı ve kazanacakları paranın nerelere gideceğine ilişkin bilgi veren Hekuma Hesen, “3 kadın proje üyesi. Buradan elde edilecek bütün paralar bu 3 kadına pay edilecek. Kadın diğer ülkelerin tersine burada verdiği emeğin karşılığını alıyor ve parası kasaya değil eline giriyor. İhtiyaç doğrultusunda proje üyesinin sayısı artabilir. 3 aydır Kadın Ekonomi Komitesi ile birlikte projenin açılış hazırlıklarını yapıyoruz” diye konuştu. Ailelerin taleplerine göre ekmeğin yapıldığını söyleyen Hekuma Hesen, “Bazen günde 400-500 ekmek yaptığımız oluyor. Düğün ve şölen gibi yerler içinde ekmek yapıyoruz. Ekmeğimiz ucuz. Her bir ekmek 100 Suriye lirasıdır” dedi.