MEDİNE MAMEDOĞLU

Amed - Diyarbakır merkez Bağlar ilçesi Bağcılar semtinde bulunan ve Türkiye’nin ilk kadın semt pazarı olan “Jiyan Semt Pazarı” erkekler tarafından işgal edildi. Bir yıldır erkek pazarcılar ve belediye kararlarıyla yerlerinden edilmek istenen kadınların şimdi de pazar yerlerine göz dikildi. Bulundukları semtte Pazartesi günleri tezgah açan ve kendi yerlerinin Bağlar Belediyesi tarafından aynı hafta içinde erkek pazarcılara verilmek istendiğini belirten kadınlar, kararı tanımadıklarını ve kendi alanları için sonuna kadar direnecekleri mesajını verdi. 

Pazar 2013 yılında açıldı

Kayyım atamasından önce başkanı ve başkan yardımcılarının çoğunluğu kadın olan Bağlar Belediyesi, dar gelirli kadınların sosyal ve ekonomik hayata katılımını sağlamak için pilot projelerini hayata geçirmişti. Bu kapsamda Türkiye'nin ilk resmi kadın pazarı olan “Jiyan Semt Pazarı” da Bağcılar Mahallesi’nde 2013 yılında açıldı. 2015 yılında kadınlar işlerin düşüklüğünden şikâyet edip pazarcılığı birer birer bırakmaya başlayınca Bağlar Belediyesi de onlara gezici pazara çıkmaları konusunda destek oldu. Cumartesi günleri Jiyan Semt Pazarı'nda tezgâh kuran kadınlar, haftanın kalan beş günü ise Bağcılar Mahallesi’ndeki farklı noktalarda pazar kuruyorlar. 

“Kadın pazarı” erkeklere bırakılmak isteniyor!

Son bir yıldır belediye kararları ile 400’den fazla erkek pazarcı kadınların çalıştığı pazar alanına alınırken, belediye aldığı yeni bir kararla kadınların pazar kurdukları noktayı erkeklere vermek istedi. Bu kararı tanımayan kadın pazarcılar, iki gün önce pazar alanlarında nöbet tutarak erkeklerin tezgâh kurmasını engelledi. Konuya dair belediye ile görüşmelerin devam ettiğini söyleyen kadınlar, erkeklerin kendilerini pazar alanlarından çıkarıp çalışmalarına engel olmayı hedeflediklerini ifade etti.

‘Çözüm bulunmazsa eylemlerimize devam edeceğiz’

Konuya dair görüştüğümüz kadın pazarcılar, yıllardır süregelen emeklerine sahip çıkacaklarını söyledi. Kadın pazarcılar kararı tanımadıklarını belirtirken tepkilerini ise şu şekilde dile getirdi:

Nurdan Salkık: “Burayı 10 yıla yakındır kadınlar işletiyordu. Son bir yıldan fazladır erkekler meclis kararlarıyla aramıza girdi. Şuan pazarda kadınlardan çok erkek var. Bize meclis kararı dediler biz bunu kabul ettik. Ama şuan da Bağlar Belediyesi bizim pazarımızın olduğu farklı bir güne, Pazartesi günü tezgah kurduğumuz mıntıkaya Perşembe günü tezgah açmak için komisyon kararıyla erkeklere izin veriyor. Bir yerde iki pazar olmaz ve numara üstüne numara olmaz. Dün buna karşı direndik ve eylem yaptık. Bu eylem sonucunda belediye başkanı bizi çağırdı ve alınan kararın geçici olduğunu belirtti. Kararın geri çekileceğini söyledi. Bunla ilgili yeni çözüm arayışları içindeyiz dedi. Şuan da hala bir şey çözülmüş değil. İlerleyen zamanlarda eğer bu durum çözüme kavuşmazsa biz kadın pazarcılar olarak ailelerimizle beraber eyleme başlayacağız. Gerekirse belediyeye gider Ankara’ya yürürüz. Davamız ekmeğimizdir, kimsenin ekmeğimizi elimizden almasına izin vermeyeceğiz.”

‘Kararı kabul etmiyoruz’

Necla Aydın: “Pazarımızı elimizden almak istiyorlar. Bizler yerimizi erkeklere vermeyeceğiz. 10 yılımız burada bitti. Toz, toprak, çamur içinde burada çalıştık. O zamanlar burada asfalt bile yoktu. Yıllardır karda-kışta kadınlar olarak çalışıyoruz. Bizler emekçiyiz, emeğimizi, işimizi erkeklere yedirmeyeceğiz. Öleceğimizi de bilsek yine de yerimizi erkeklere vermeyeceğiz. O erkekler bunu iyi bilsin. Bu kararı kabul etmiyoruz. Aramıza girip çalışanları artık kabul ettik ama yerimizi almalarını kabul etmeyeceğiz. İki yıldır peşimizi bırakmıyorlar. Bu işimizi bizden almak istiyorlar ama Allah’ın izniyle alamayacaklar.”

‘Kazanç elde edemeden eve gidiyoruz’

Müslime Kelekçier: “Bir yıl önce bize ‘Erkeklere yer veriyoruz, ya onlarla çalışırsınız ya da erkekleri üstünüze salarız’ tehdidinde bulundular. Bir erkek pazarı geldi bizim iki pazarımızı öldürdü. Bizim imkânlarımızla onların bir değil, onların aracı var, daha iyi koşullara sahipler. Erkekler kadınlar adına pazar yeri alıp aramıza girdiler. Zaten işlerimiz çok kötü evimize ekmek götüremiyoruz. Akşamları bazen kazanç elde edemeden eve gidiyoruz. Bazen zararına bile evimize dönebiliyoruz.

Kadınlara destek çağrısı

Bunlar yetmedi şimdi de belediye yerimizi erkeklere satıyor. İki gün önce bu haberi aldık. Bir semtte bir haftada iki pazar kurulmaz. İnsanlar zaten bir şey alamıyor her şey ateş pahası. Şimdi de haftada iki kez pazar kurmak nedir. Perşembe erkekler Pazartesi de siz kurun diyorlar. Biz bunu kabul etmiyoruz. Ben buradan kaymakama, valiye, belediyeye ve kadınlara sesleniyorum; arkamızda dursunlar emeğimize sahip çıksınlar.”