SORGUL ŞÊXO

Hasekê – Umut ve emek baş başa yürüyor kadınların ellerinde. Hasekê’ye bağlı Til Temir ilçesinin Hemra köyünde yaşamını sürdüren 3 kız ve bir erkek çocuğu annesi olan İlham Yûsif Mihemed tek başına ailesinin geçimini sağlıyor. Sabahın erken saatlerinden gecenin ilerleyen saatlerine kadar banamısın demeden emek veren İlham Yûsif, çevresinde de emekçiliği ile nam salmış bir kadın. Malum hasat kaldırma zamanı artık. İlham Yûsif’in işleri daha yoğun fakat 50 dönüm işlediği arazinin yalnızca 10 dönümünden mahsul kaldırmak zorunda kaldığını söylüyor. Bu yıl kuraklık ve su sorunu geri kalan arazideki mahsullerin yanmasına neden olmuş.

“Bu yıl buğday ve çavdar hasadı yaptık ama çok acıydı. Çünkü baharın başında ektiğimiz arazilerin büyük bir çoğunluğunun yandığını izledik. Bu zararın nedenlerinden biri de Zirgan ve Habur nehirlerinin Türkiye tarafından kesilmesi nedeniyle verimsizlikti. Üstelik yağışlar da neredeyse hiç olmadı. 50 dönüm ekili araziden yalnızca 10 dönüm elimizde mahsul kaldıracağımız arazi kaldı. Elimizde kalan ile yetinmek zorundayız. Biz de mevcut haliyle hasadımıza başladık.”

Hasadı yapabilmek için her sabah gün doğarken uyandığnıı söyleyen İlham Yusif, sabahın kör saatinde tarlasının yolunu tuttuğunu anlatıyor. Tarlası ve evi arasındaki 2 kilometrelik yolu sabah, öğlen ve akşamları umutla arşınladığını anlatıyor. Mahsul verimsiz de olsa tarlalardaki otların kışın hayvanlar için kaldırılması gerektiğini de ekliyor, “Kışın hayvanlarımızı besleyebilmek için en az bir ton saman ihtiyacımız var parayla alacak olursak çok pahalı ve belimizi doğrultamayız. Bu yüzden kendi besinlerimizi hazırlarken hayvanlarımızınkini de hazırlamak zorundayız. ” diyor.

“Kürt kadınları güçlüdür”

İlham Yûsif, soluklanma, nefes alma ihtiyacını ancak çocukları ile ilgilenirken gerçekleştirdiğini söylüyor.

“Çalışmaya o kadar çok alışıyor ki insan artık günlük yaşamımımızın bir parçası bu; yormuyor, usandırmıyor insanı. Hatta bazen ara verecek olsam tuhaf hissediyorum. Tarla, hayvanlar, ev işleri bunların hepsiyle tek başıma ilgileniyorum. Kürt kadınları güçlüdür, ben de tüm gücümü ve emeğimi kullanıyorum.”

“Burada yaşamak zorundayız”

İlham Yûsif’in köyü ile Türkiye tarafından el konulan köyler arasında göz mesafesi var yalnızca. İlham Yûsif “Karşımızda hep tehdit gibi duruyorlar. Biz bu topraklardan sorumluyuz, annelerimizin onların da annelerinin toprakları korkuyla, kaygıyla da olsa burada yaşamak zorundayız” diye konuşuyor.

Kışın uğraşıları bile şimdiden planlanıyor

Ekinlerin yanı sıra bu yıl hermel otu olarak bilinen nazar otu tohumunun da epeyce yetiştiğini söyleyen ev dekorasynu için bol bol topladığını kaydeden İlham Yûsif, kışın hem kokusu hem de güzel işlemeler ve şekiller vererek kullanılmak üzere kaldıracağını anlatıyor. Çocuklarına da hermelden süsler, işlememeli eşyalar yapmayı öğreteceğini belirten İlham Yûsif “Bizim kültürümüzün bir parçası hermel. Bu yüzden öğrenmelerini istiyorum. Hem evlerinde kullanabilirler hem de komşularına, sevdiklerine hediye etmek için kendi yapmayı bildikleri el emeği göz nuru bir hediyeleri olmuş olur” diyor.