HADEEL Al-OMAR

İdlib- Türk devleti ve Heyet Tahrir El- Şam(HTŞ) işgali altında olan İdlib’de yoksulluk, yerinden edilme ve gelir kaynaklarının yetersizliği nedeniyle çocuklar ailelerinin geçimini sağlamak zorunda kaldı. Zorlu maddi koşullar, 11 yaşındaki Mahab Al-Younis'in okulu bırakıp, İdlib'in kuzeyindeki Al-Bardaqli kamplarında yaşadığı yerin yakınındaki kreşlerden birinde çalışmaya gitmesine neden oldu.

Karnını doyurmak için işe başladı

Eliyle diktiği küçük bitkileri inceleyen, etrafındaki yabani otları toplayıp bitkileri sulayan Mahab Al-Younis, “Ne yapabileceğimi aramaya çıktığımda açlık midemi mahvediyordu. Susuzluğumu gidermeye çalışırken bu fidanlığa rastladım. Ebegümeci, su teresi ve diğer şeyler de dahil olmak üzere yenilebilir her şeyi aramaya başladım. Fidanlığın sahibi beni görünce bana anlayış gösterdi ve onunla çalışmama izin verdi. Günlük bir yemek ve düşük bir haftalık ücret karşılığında çalışıyorum” diyor.

Tohumlardan sorumlu

Mahab Al-Younis'in fidanlıktaki çalışması, fidanlık sahibinin fideleri dikmek için yaptığı ağaç budama sezonunun açılmasıyla başlıyor. Diğer bir grup çocukla birlikte toprağı siyah torbalara dolduran Mahab Al-Younis, “Her türlü tohumu bir süre suda beklettikten sonra poşetlere koyuyoruz. Yeni tomurcuklar çıkıp büyüyüp satışa hazır hale gelene kadar bakıyoruz. Bunları yoldan geçenlerin görebileceği şekilde tezgahın yanında sergiliyoruz” diye belirtiyor. Fidelerin büyüklüğüne, türüne ve dikim mevsimine bağlı olarak fidan dikmek için gerekli tecrübeye sahip olunması gerektiğini söyleyen Mahab Al-Younis, fidanların arasında incir ve zeytin gibi meyvelerinde yer aldığını vurguladı.

‘Yaşadığım tüm trajedileri bana unutturuyor’

Henüz 10 yaşında olan Baraa Muhamid ise, kamplardaki çalışmasının kendisine iyi bir gelir getirmediğini ve bu yüzden fidanlıkta çalıştığını belirterek, “Güneş altında toprağı poşetlere dolduruyoruz, bitkileri zararlı yabani otlardan temizliyoruz ve periyodik olarak sulama yapıyoruz. İki kez akrep soktu beni. Hemen müdahale olmasaydı ölebilirdim. Ancak keyifli tarafı da var. Yasemin çiçekleri, karanfiller, güller, fesleğen, biberiye ve süs ağaçları huzur veriyor. Kamplarda yaşadığım tüm trajedileri bana unutturuyor” diye belirtiyor.

‘Çocuk işçiliğine son verilmeli’

Psikolog Safaa Al-Mandil, İdlib'deki birçok ailenin, özellikle de yerinden edilmiş ailelerin, işlerini kaybetmeleri ve aşırı yoksulluk nedeniyle çocuklarının çalışmasına izin verdiğini kaydediyor. Çocukların eğitim haklarının tehdit altında olduğuna dikkat çeken Safaa Al-Mandil, “Çalışan çocuklar birçok risk ile karşı karşıya kalıyorlar. Bu riskler özellikle ölümcül böcek ve sürüngenlerin olduğu, kimyasal tarım ilaçlarının kullanıldığı tarım sektöründe yaşanmaktadır. Ailelere ekonomik açıdan yardımcı olacak farkındalık ve sosyal koruma programları geliştirilmeli. Çocuk işçiliğine son verilmeli. Çocukların eğitimlerine devam etmesi sağlanmalı” çağrısında bulunuyor.