Şırnak- Botan tarihi yapısı ve doğası ile birçok güzelliği içinde barındırıyor. Cudi ve Gabar dağlarının heybeti ile sarılı kentte bulunan tarihi mekânlar bakımsızlık nedeniyle yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya. Kaderine terk edilen yapılardan biri de Fegiyê Teyran Medresesi. Cizre ile Güçlükonak arasında bulunan Keraşin köyünde yer alan medreseden geriye sadece dört duvar kaldı. 

İki ilçe arasında yer alan medrese uzun yıllardır ayakta kalma savaşı veriyor. İlk kurulduğunda ders verilen medreseden geriye sadece taşlar kaldı. Koruma altına alınmaması nedeniyle boş bırakılan ve restore edilmeyen medresenin çatısı dökülürken medreseden geriye kalan taşlar da toprak alanda bulunuyor. 

Yapı korumaya alınmıyor 

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından bir türlü koruma altına alınmayan yapıya en büyük darbe, 1990 yılında karayollarının bölgedeki çalışmaları sırasında vuruldu. Karayolları bölgeye hizmet adı altında yaptığı yolu tarihi Medrese’nin ortasından geçirmiş ve yapının büyük kısmının yıkılmasına sebep olmuştu. Feqiyê Teyran Medresesi’nden geriye kalan kısımlar, köylüler ve bölgedeki operasyonlardan kaynaklı büyük bir tahribata uğramış. Medrese’nin tek sağlam kalan cami kısmında da sadece mihrap kısmı kullanılabilir durumda.

Birden çok tarihi yapı risk altında 

Cizre’nin Kasrik beldesindeki tarihi diğer yapı ise Kasrik Harabeleri. Asur döneminden kalan Kasrik Harabeleri’ndeki kaya kabartmalarında da ciddi bir tahribat söz konusu. Kasrik’te bulunan ve Sazirka adıyla anılan Ören Yeri’nde su bentleri, köprüler ve şehir kalıntıları bulunmakta. Burada bulunan yapılar da bakımsızlıktan dolayı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Yine bölgeye yakın bir yerde bulunan Finik Kalesi’nde de çeşitli kabartmalar kayıt altına alınmadığı ve gereken ilgi gösterilmediği için aşınmış durumda.

Fegiyê Teyran kimdir? 

Kürt Tasavvufi Halk Edebiyatının ilk temsilcilerindendir. Feqiyê Teyran; Aşkın ve sevginin şairi olarak da anılmaktadır. Arapça ve Farsça dillerini, edebiyatını çok iyi bilmesine karşın o özellikle tüm yapıtlarını Kürtçe yazmıştır. Kürt edebiyatında önemli bir şair, masal ve destan yazarı olan Feqiyê Teyran Kürt edebiyatına birçok yapıt armağan etmiştir.