RAFIF ESLEEM 

Gazze- İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana aralıksız bir şekilde devam ediyor. Saldırılar sonucu bölgedeki binalar yerle bir olurken, bombalamalardan tarım alanları da etkileniyor.

Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), İsrail’in saldırıları sonucu Gazze'deki tarım alanlarının neredeyse tamamen yok edildiğini açıkladı. Örgütün verilerine göre, Gazze'de tarıma elverişli araziler toplam alanın yalnızca yüzde 4,6'sını oluşturuyor. Gazze Şeridi’nde çiftçiler, çadırlar arasında ya da yıkılmış evlerin enkazları üzerinde geçici tarım faaliyetleri yürütmeye çalışıyor.

Ziraat mühendisi ve araştırmacı Samar Ebu Safia, saldırıdan önce Gazze'deki arazilerin neredeyse yarısının ayırt edici bir şekilde görüldüğünü ve kullanıldığını belirterek, tarımsal ve hayvansal üretimin ileri seviyede olduğunu anlattı. Yurtdışına ihracın yanı sıra kendi kendine yetebilen bir düzeyin yaratıldığına dikkat çeken Samar Ebu Safia, İsrail’in ambargosuna rağmen böylesi bir tablonun yaratılmış olmasının başarı göstergesi olduğunu ifade etti.

Saldırı hayatın her alanını etkiledi

Samar Ebu Safia, saldırılar öncesinde tarımsal projelerin geliştirildiğini vurgulayarak “Ancak, saldırı nedeniyle bu projelere yönelik araştırmalar durduruldu ve saldırı hayatın her alanını, özellikle de tarımı etkiledi” dedi. Bölgede büyük bir yoksunluk çekildiğini anlatan Samar Ebu Safia, tarım alanlarının daralmasıyla insanların temel besin maddelerine ulaşamadığını dile getirdi. Samar Ebu Safia, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Refah'ın işgali ve oradaki toprakların kontrolü sonrasında durum felakete dönüştü. İşgalden önce bir kilo domatesin fiyatı bir veya yarım dolara eşitti ve bugün fiyatı 25 ila 30 dolar arasında. Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus bölgesindeki son sebze sepetleri bile artık İsrail güçleri tarafından kademeli olarak kontrol ediliyor ve bu durum bölge sakinlerini ürünlerinden tamamen mahrum bırakacak. Gazze'ye 80 bin ton roket yağdırılmasının Gazze Şeridi'ndeki tarım arazileri üzerinde feci etkileri oldu.”

Toprak ve su kaynakları incelenmeli

Bu aşamadan sonra tarım arazileri ve su kaynaklarının ayrıntılı bir şekilde incelenmesi gerektiğini vurgulayan Samar Ebu Safia, “Araziler ekilmeden önce ilgili makamlar basit arazi işlemleri yapmalı ve toprağa sızması nedeniyle arıtılması zor olan uzun süreli kirliliğe maruz kalmış yeraltı suyunu incelemelidir. Vatandaşlara kuyu suyu içmemelerini ve sadece tuzları değil, hem organik hem de kimyasal kirleticileri arındırmak için tuz giderme tesislerinden su ithal etmelerini tavsiye ediyorum” şeklinde konuştu.

Samar Abu Safia, büyük güçlerin karbon emisyonlarını ortadan kaldırmak ve meydana gelen küresel ısınmayı ve iklim değişikliğini azaltmak için savaşları durdurması gerektiğini vurguladı ve "Başvurulabilecek çözümlerden biri, yeşil örtüyü artırmaktır. Çiftçiler ve özellikle kadınlar bu alanda desteklenmelidir” dedi.

‘Saldırılar durdurulmalı’

Samar Abu Safia, savaşın aynı zamanda kimi eksiklikleri de ortaya koyduğunu belirterek her şeyden önce bir tohum bankasının olmamasının büyük bir eksiklik anlamına geldiğini ortaya koydu. Samar Ebu Safia, son olarak "Saldırı, vatandaşlara kendi elleriyle ektiklerinde aç kalmayacağı fikrini yerleştirdi. Hatta bu bir yaşam biçimi haline geldi. Dahası, su kaynaklarının korunması konusunda da duyarlılığı arttırdı. Bugün, suyu israf eden bir çiftçi bulamazsınız, bunun yerine geri dönüşüm ve suyla sulama için kendi yöntemlerini yeniliyorlar. Saldırılar durdurulmalı" şeklinde konuştu.