سرپیل ساوملو

مرکز خبر- بنابر گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های ترکیه، تعداد مرگ های مشکوک زنان در سال ٢٠٢٢ به ٢۴۵ مورد رسیده است. این رقم در ١٠ ماهه نخست سال ٢٠٢٣ به ١٩۴ مورد افزایش یافته است.

دجله ناز، پرستار ٢٧ ساله بخش روانپزشکی بیمارستان آموزشی ساکاریا کوروکوک، یکی از این زنان بود که در تاریخ ١٣ آوریل ٢٠٢٣ به طرز مشکوکی در خانه‌اش جان باخت.

 گفته می‌شود دجلە ناز بر اثر زخمی که توسط ابزار برنده‌ای بر گلویش وارد شده بود، جان خود را از دست داده است. او حدود دو سال بود که به در سمت پرستاری در بیمارستان ساکاریا مشغول به کار بود و طبق گفته خانواده و اطرافیانش هیچ مشکلی نداشته است. با این حال، شواهد نشان می‌دهد مرگ او بیشتر شبیه به یک قتل بوده تا خودکشی.

پس از مرگ دجله ناز، مدیریت بیمارستان محل درگذشت وی هیچگونه اظهارنظر رسمی در این باره منتشر نکرد. همچنین گزارش شده که مسئولان بیمارستان، تسلیتی نیز به خانواده دجله ناز ابراز نکرده‌اند. خانواده دجله ناز که نام وی در شناسنامه شهرستان جزیره استان شرناک ثبت شده، پیشتر در اظهاراتی به رسانه‌ها اعلام کرده بودند که باور ندارند دخترشان خودکشی کرده باشد و خواستار روشن شدن هرچه سریعتر علت مرگ وی هستند.

با این حال، تاکنون که مدت زمان زیادی از مرگ دجله ناز می‌گذرد، هیچ پیشرفت و تحولی در تحقیقات این پرونده گزارش نشده است.

 

ارائە پیشنهاداتی به وزارتخانه‌ها

عایشە گل دوغان، نماینده حزب خلق‌گرای دموکراتیک، ضمن ابراز نگرانی نسبت به افزایش مرگ‌های مشکوک زنان در ترکیه، مرگ دجله ناز را مورد توجه قرار داده و خواستار رسیدگی جدی به این پرونده از سوی مقامات ذیربط شده است.

وی در اقدامی رسمی، سؤالات پارلمانی مجزایی را به وزارتخانه‌های دادگستری، کشور، بهداشت و امور خانواده ارائه کرده و خواستار پاسخگویی آنها در قبال ابهامات این پرونده شده است.

گزارش‌های متعددی وجود دارد مبنی بر اینکه مرگ بسیاری از زنان در شرایطی رخ می‌دهد که احتمال خشونت و قتل عمد در آنها وجود دارد. با این حال، متاسفانه اغلب این موارد توسط مقامات قضایی و انتظامی به عنوان خودکشی، سقوط یا حادثه تلقی می‌شوند.   

این رویکرد موجب شده تحقیقات دقیق و جامعی در خصوص شرایط قبل از مرگ این زنان انجام نشود. در نتیجه، صحنه جرم به درستی بررسی نمی‌شود و مظنونین احتمالی به طور مؤثری تحت تعقیب قرار نمی‌گیرند. این امر منجر به مصونیت مجرمین از مجازات می‌شود. بنابراین در مواردی که قوانین به درستی اعمال نمی‌شود، تنها راه پیگیری متهمان، نظارت عمومی و نظارت دقیق بر روند پرونده است.

وزارت خانواده گزارشی از فعالیت‌های خود ارائه کرد

وزارت خانواده در پاسخ به سؤالات مطرح شده درباره ماجرای مرگ دجله ناز، به تشریح برنامه‌های خود در زمینه مبارزه با خشونت علیه زنان پرداخت. این در حالی است که وزارت دادگستری هیچ پاسخی به سؤالات ارائه نکرده و سایر وزارتخانه‌ها نیز بیشتر به توضیح فعالیت‌های خود پرداخته‌اند تا اینکه پاسخی در مورد چگونگی مرگ دجله ناز ارائه دهند. وزارت خانواده حتی یک بار هم نام دجله ناز را در پاسخ خود ذکر نکرد. در این پاسخ آمده بود که مبارزه با خشونت علیه زنان با رویکردی چندجانبه و جامع ادامه دارد و موضوع مداخله در پرونده مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین وزارت خانواده در پاسخی که به تشریح اقدامات مربوط به جلوگیری از خشونت علیه زنان پرداخته، اعلام کرده است که فعالیت‌های اولویت‌دار آنها در اجرای طرح ملی چهارم مبارزه با خشونت علیه زنان، در همکاری با سایر دستگاه‌های ذیربط تعیین و برنامه‌های اجرایی مربوط برای سال‌های ٢٠٢٢ و ٢٠٢٣ تدوین شده است.  

 

پاسخ کلی وزارت بهداشت

وزارت بهداشت در پاسخ به ۵ سؤال عایشەگول دوغان درباره مرگ دجله ناز، با ارائه یک پاراگراف پاسخ، اظهار داشت که تمامی موارد خشونت علیه کادر درمان در حین انجام وظیفه، توسط مدیریت مؤسسات مربوطه، بلافاصله پس از وقوع به مراجع قضایی و همچنین هماهنگ کنندگان کد سفید استانی مستقر در ادارات کل بهداشت استان‌ها برای پیگیری حقوقی گزارش می‌شود.  

سخنگوی وزارت بهداشت تصریح کرد که وکلای مستقر در این واحدها، تمامی مراحل فرایند قضایی را دنبال می‌کنند و طبق قوانین، حمایت حقوقی لازم را از کادر درمان آسیب‌دیده به عمل می‌آورند. همچنین پیگیری‌های لازم در ابعاد قضایی و اداری این موضوع با دقت انجام می‌شود.

 

وزارت کشور به ارائه شماره پرونده اکتفا کرد

عایشەگول دوغان در مورد مرگ دجله ناز، سؤالاتی را نیز از وزارت کشور مطرح کرد. وی در این سؤالات، درخواست اطلاعاتی درباره تحقیقات انجام شده و همچنین دلیل اعلام قبلی مرگ وی به عنوان خودکشی توسط مقامات، قبل از جمع‌آوری اطلاعات کافی کرده بود. اطلاعات مربوط به مرگ‌های مشکوک زنان در ترکیه نیز مورد درخواست قرار گرفته بود. اما وزارت کشور در پاسخ خود، صرفاً اعلام کرد که در رابطه با مرگ دجله ناز، دادستانی کل ساکاریا پرونده‌ای با شماره ٢٠٢٣/٩۵۴۴ به عنوان مرگ مشکوک تشکیل داده است و اطلاعات و اقدامات لازم ارائه خواهد شد.

 

«ما پرونده را پیگیری خواهیم کرد»

عایشەگول دوغان، نماینده‌ای که ماجرای مرگ مشکوک دجله ناز را به مجلس برده بود، ضمن اشاره به ناکافی بودن پاسخ‌های دریافتی از وزارتخانه‌ها، بر این نکته تأکید کرد که قتل‌های زنان در ترکیه به سطح نسل‌کشی رسیده است.

وی بیان کرد: خروج غیرقانونی از کنوانسیون استانبول، منجر به افزایش قتل‌ها و مرگ‌های مشکوک زنان شده و شرایطی را پدید آورده است که در آن سیاست‌های مؤثری برای حمایت از زنان و متوقف کردن مجرمان وجود ندارد.

عایشەگول دوغان تأکید کرد که پیگیر پرونده مرگ دجله ناز خواهند بود.