مقاومت درسیم در برابر تعیین قیم؛ صد سال انکار، صد سال مقاومت
آیتن کوردو، نماینده حزب دموکراسی و برابری (دَم‌پارتی) از درسیم، در واکنش به شعارهای صلح‌طلبانه حزب عدالت و توسعه، گفت: «شعار صلح به تنهایی کافی نیست. در شرایط کنونی، دستیابی به صلح اجتماعی غیرممکن است.»
مدینه مامداوغلو
درسیم- در پی صدور حکم شش سال و سه ماه زندان برای جودت کوناک، شهردار مشترک درسیم از حزب دموکراسی و برابری، دولت در ۲۲ نوامبر برای شهرداری‌های درسیم و پولور تحت مدیریت حزب جمهوری خلق(ج‌ه‌پ)، قیم تعیین کرد. این تصمیم با واکنش گسترده مردمی روبرو شد و شهروندان با تجمع در خیابان‌ها و سر دادن شعار «شهرداری‌ها مال ماست» به اعتراض برخاستند. تظاهرکنندگان همچنان در مقابل ساختمان شهرداری تحصن کرده‌اند. پیش از این نیز در ۳۰ اکتبر، برسن اورهان، دیگر شهردار مشترک درسیم که به حبس خانگی محکوم شده بود، بازداشت شد.
به نقل از آیتن کوردو، نماینده حزب دموکراسی و برابری از درسیم، تعیین قیم برای شهرداری‌های مناطق کوردستان و علوی‌نشین بخشی از سیاست همسان‌سازی فرهنگی است.
«از دوره بازرسان کل تاکنون با قیم‌ها اداره می‌شویم»
آیتن کوردو تأکید کرد که تعیین قیم پدیده تازه‌ای نیست و در واقع ادامه همان سیاست بازرسان کل است که از سال ۱۹۲۷ آغاز شد. او افزود: «از زمان بازرسان کل تاکنون، این سرزمین‌ها با قیم اداره می‌شوند. البته در این سرزمین‌ها مبارزه برای آزادی و برابری هرگز متوقف نشده است. ما همواره می‌گوییم که سرزمین درسیم حقیقتی دارد که از تاریخ مبارزاتی‌اش سرچشمه می‌گیرد.»
«سیاست تعیین قیم و انکار صدساله هویت‌ها از هم جدایی‌ناپذیرند»
آیتن کوردو با اشاره به انکار مستمر هویت‌های کوردی و علوی از زمان تأسیس جمهوری گفت که این نظام بر پایه «صد سال انکار» بنا شده است. او توضیح داد: «در طول صد سال گذشته، جمهوری با رویکردی یکسان‌ساز و ملی‌گرایانه، از یک سو با اسلام سیاسی و از سوی دیگر با سیاست‌های ناسیونالیستی، پیوسته هویت‌های مختلف را نادیده گرفته است. تعیین قیم در دوران کنونی نیز ادامه همین سیاست تاریخی انکار است.»
آیتن کوردو با یادآوری تعیین قیم برای شهرداری‌های کوردستان در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۹ افزود: «این سومین بار است که برای شهرداری‌های ما قیم تعیین می‌کنند. وقتی ما در واکنش به هر تعیین قیم، استاندار را 'اشغالگر و استعمارگر' می‌خوانیم و این اقدام را 'کودتایی' می‌نامیم، دقیقاً به همین مسئله اشاره داریم. تعیین قیم در واقع حمله به شیوه زندگی مردمی است که می‌خواهند به شکل دموکراتیک زندگی خود را بسازند و برای مشکلات خود راه حل پیدا کنند.»
«تعیین قیم، تعرض به حق تعیین سرنوشت مردم است»
آیتن کوردو با اشاره به رویکرد دموکراتیک شهرداری که مبتنی بر «حقوق زنان و حفاظت از محیط زیست» است، گفت: «رویکرد ما بر پایه چندفرهنگی و احترام به تفاوت‌هاست. به همین دلیل، با وجود تعیین مکرر قیم‌ها، مردم همواره به شهرداری منتخب خود رأی می‌دهند. چرا که در این سرزمین، کردها و علویان اصرار دارند با هویت خود زندگی کنند. بنابراین، تعیین قیم در واقع دخالت در شیوه زندگی و حق انتخاب مردم است.»
آیتن کوردو با اشاره به تعیین قیم برای شهرداری اسن‌یورت استانبول در اول نوامبر گفت که دولت برای هر منطقه‌ای که بخواهد قیم تعیین می‌کند. او با بیان اینکه «دولت خود به قیمی فراگیر تبدیل شده» افزود که هدف از این سیاست، اعمال یکسان‌سازی در همه عرصه‌هاست.
«حکومت باید به پیام مردم گوش فرا دهد»
آیتن کوردو با اشاره به استفاده ابزاری حزب عدالت و توسعه از قوه قضائیه برای تعیین قیم گفت: «در نظام قضایی کنونی، عدالت واقعی اجرا نمی‌شود. دستگاه قضا به ابزاری برای اجرای خواسته‌های قدرت سیاسی تبدیل شده است. اما مردم درسیم با شعار 'قیم برو گمشو' اعتراض خود را نشان می‌دهند. این پیام باید درست فهمیده شود. همان‌طور که مردم به تعیین قیم در دیگر شهرداری‌ها نیز اعتراض کردند، حکومت باید این پیام را درک کند. در غیر این صورت، سخن گفتن از صلح اجتماعی و عدالت در این سرزمین بیهوده است.»
«شعار صلح به تنهایی کافی نیست»
آیتن کوردو در واکنش به اظهارات اخیر جناح حاکم گفت: «شعارهایی مانند 'صلح' به تنهایی معنایی ندارد. آنچه مهم است، تحقق این شعارها در زندگی واقعی است. ما هیچ نشانه‌ای از این تحقق نمی‌بینیم. در چنین شرایطی، دستیابی به صلح اجتماعی و زندگی عادلانه غیرممکن است.»
«قیم‌های تحمیلی را نخواهیم پذیرفت»
آیتن کوردو با تأکید بر تداوم مقاومت علیه تعیین قیم‌ها، سخنان خود را چنین به پایان برد: «درسیم همچنان در مسیر تاریخ پرافتخار مقاومت خود گام برمی‌دارد. راه عدالت‌خواهانه و آزادی‌طلبانه‌ای که پیر سید رضا و پیروانش پایه‌گذاری کردند، امروز به دست زنان و مردم این سرزمین ادامه می‌یابد. مردم به اعتراضات خود ادامه خواهند داد. ما با برپایی نوبت‌های عدالت‌خواهی، هرگز تن به پذیرش قیم‌های تحمیلی نخواهیم داد.»